معرفی ارقام جدید برنج با عملکرد بالاتر و متناسب ذائقه ایرانیان

به گزارش خبرنگار اعزامی ایانا، مریم حسینی رئیس موسسه تحقیقات برنج در دومین روز ملی مزرعه برنج با بیان اینکه در برنامه تولید بذر برنج جهش ٤ برابری را در هسته‌های اولیه داشته‌ایم، گفت: همچنین بذر پوشش‌دار برنج در مزرعه کشاورزان آزمایش شده است.

وی با بیان اینکه از سلیقه کشاورزان در سال‌های گذشته برای تولید ارقام کم آب بر استفاده‌شده است، افزود: در تولید ارقام جدید برنج علاوه بر عملکرد، کیفیت محصول نیز بسیار مهم است.

حسینی افزود: پس از چند دهه تحقیقات شاهد معرفی ارقامی از برنج هستیم که علاوه بر عملکرد و کیفیت موردپسند ذائقه ایرانیان نیز است.

وی تصریح کرد: همچنین کلیه ارقامی را که در دهه ٣٠ و ٤٠ کشت می‌شده، احیا کرده‌ایم.

رئیس موسسه تحقیقات برنج در بخش دیگری از صحبت‌های خود به معرفی بسته‌های به زراعی به کشاورزان اشاره کرد و ادامه داد: افزایش درآمد و پایداری آن برای کشاورزان از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی در پایان با تأکید به اینکه برنامه روز ملی مزرعه سبب اتصال حلقه‌های زنجیره برنج شده است، افزود: همچنین در این برنامه ارقام جدید نیز به کشاورزان معرفی می‌شود.

بنا بر این گزارش در این مراسم از دو رو رقم "آنام " و "تیسا" رونمایی شد.

رقم جدید تیسا

رقم تیسا برنج کیفی و پرمحصولی است که از طریق یک رقم محلی و یک لاین پرمحصول از موسسه بین‌المللی تحقیقات برنج تولیدشده است این رقم با عملکرد حدود 7 تن در هکتار کیفیت مطلوب پخت دارد و ارتفاع بوته آن حدود 110 سانتیمتر است. از دیگر مشخصات این نوع رقم برنج آمده است که مقاومت کامل به بیماری بلاس و مقاومت نسبی و آفات و بیماری‌های مثل کرم ساقه‌پا، شیت‌بلایت و لکه قهوه‌ای دارد طول کاشت تا برداشت آن حدود 92 تا 95 روز است و با ارقام بومی مثل طارم و یا هاشمی 4 تا 5 روز تفاوت دارد لذا به قالب برداشت منطقه نزدیک بوده و زمان برداشت ارقام بومی در صورت تاریخ کشت‌های مشابه معیار خوبی برای برداشت این رقم محسوب می‌شود؛ در خصوص مشخصات رقم زارعی آنام حاصل تلاقی برنج هاشمی و صالح بوده و عملکرد دانه آن 4.8 تا 6  تن در هکتار است و دانه 2.5 تا 2.6 گرمی دارد.

آنام دارای تعداد دانه پر 135 تا 145 و ارتفاع بوته 93 تا 102 سانتیمتر است و جزو ارقام زودرس (100 تا 104 روزه) به‌حساب می‌آید.

رقم جدید آنام در سال 97 به‌طور رسمی معرفی و به دلیل زودرس و مقاومت و خوابیدگی و مصرف کمتر آب و با دارا بودن عملکرد قابل‌قبول به همراه کیفیت پخت مطلوب مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت و رقم آنام جدید پتانسیل‌های بالاتری نسبت به رقم قبل دارد

نیاز آبی آنام جدید به دلیل زودرس بودن بسیار کم بوده (4500 مترمکعب) و برای این منظور آبیاری تناوبی بافاصله به 7 روز دارد و آبیاری تا 5 سانتیمتر توسعه می‌شود.

توصیه کودی این رقم باید بر اساس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک باشد و تراکم کاشت در زمین اصلی به تعداد نشاء بین دو تا 3 عدد در 7 کوپه و فاصله کاشت رقم آنا در مدل دستی به‌صورت 30 سانتیمتری بین ردیف و 10 تا 15 سانتیمتری روی ردیف است اما درروش مکانیزه فاصله روش کاشت ثابت 30 سانتیمتر ولی فاصله بین بوته‌ها روی ردیف باید حداقل فاصله (13 سانتیمتر) باشد. نشاء این رقم را معمولاً زمانی که 20 تا 25 روزه هستند به زمین منتقل می‌کنند.

این رقم برنج را نسبت به بیماری بلاست و خوابیدگی مقاوم  است و کیفیت پخت آن را نیز مطلوب است ؛ همچنین کیفیت پخت این رقم‌ها مانند ارقام محلی ایرانی است.

بر اساس نتایج آزمایش‌ها متعدد مزرعه‌ای و آزمون‌های کیفی در آزمایشگاه کیفیت، این رقم ازنظر عملکرد مشابه ارقام پر محصول و ازنظر شکل دانه و کیفیت پخت و خوراک مشابه ارقام محلی است.

مشخصات زراعی رقم تیسا

مشخصات کیفی رقم تیسا

رقم جدید آنام

رقم جدید آنام حاصل تلاقی هاشمی-مصالح بوده و با عملکرد دانه 8.4 -6تن در هکتار، وزن صد دانه 6.2-5.2 گرم، تعداد دانه پر 145-135 عدد، ارتفاع بوته 102-93 سانتی‌متر و میزان آمیلوز 21-20 درصد، جزء ارقام زودرس (104-100 روز) و پاکوتاه محسوب می‌شود. رقم مذکور ازنظر ساختار ظاهری بسیار شبیه رقم محلی ایرانی مخصوصاً رقم دمسیاه است و همانند آن دارای ریشه‌های کوتاه و سیاه‌رنگی است. جوانه‌زنی بذور رقم آنام در خزانه همانند سایر ارقام محلی از سرعت بالایی برخوردار بوده و بعد از نشا در زمین اصلی به‌خوبی استقرار می‌یابد. از کیفیت پخت و خوراک بسیار خوبی برخوردار است و بعد از پخت نرم بوده و همانند ارقام محلی دارای عطروطعم است. رقم جدید آنام در سال 1397 به‌طور رسمی معرفی و به دلیل زودرس بودن، مقاومت به خوابیدگی و مصرف کمتر آب و با دارا بودن عملکرد قابل‌قبول به همراه کیفیت پخت مطلوب مورد استقبال زیاد کشاورزان قرارگرفته است. در صورت کشت آنام به‌عنوان رقم جدید، رعایت دستورالعمل زراعی به شرح ذیل می‌تواند نقش مؤثری در استفاده از پتانسیل رقم جدید داشته باشد.

انتقال نشا به زمین اصلی: نشاها را معمولاً زمانی که 20 تا 25 روزه هستند به زمین اصلی منتقل می‌کنند. برای کشت مکانیزه و استفاده از نشاکار بهتر است نشاها جوان‌تر و دارای ارتفاع کمتر با میانگین‌های قوی‌تر و کوتاه‌تر باشند. به‌طورکلی نشا‌های جوان‌تر به‌سرعت در زمین اصلی استقراریافته و دارای قدرت پنجه‌زنی بالاتری در زمین اصلی می‌باشند.

تراکم کاشت در زمین اصلی: تعداد نشا بین 2 تا 3 عدد در هر کپه و فاصله کاشت برای رقم آنام درروش دستی به‌صورت 20 سانتی‌متر بین ردیف و 15-10 سانتی‌متر روی ردیف است. درروش مکانیزه، فاصله ردیف کاشت ثابت (30 سانتی‌متر) ولی فاصله بین بوته‌ها روی ردیف می‌بایست حداقل فاصله (13 سانتی‌متر) باشد.

کود دهی در زمین اصلی: توصیه کودی اساسان باید بر اساس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک باشد. به‌طور عام می‌توان کاربرد 75 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار (معادل 160 کیلوگرم اوره) را برای خاک‌هایی که نیتروژن آن‌ها بین15.0 تا 2.0 درصد است و کاربرد 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار (معادل 200 کیلوگرم اوره) را برای خاک‌هایی که نیتروژن آن‌ها کمتر از 15.0 درصد است توصیه نمود. مقدار پتاسیم موردنیاز برای این رقم در خاک‌هایی که پتاسیم آن‌ها کمتر از 135 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک است، 100 کیلوگرم در هکتار (معادل 200 کیلوگرم سولفات پتاسیم و یا 170 کیلوگرم کلرید پتاسیم) است. در خاک‌هایی که فسفر قابل‌استفاده آن‌ها کمتر از 12 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک است کاربرد 100 کیلوگرم سوپر فسفات تریپل در هکتار توصیه می‌شود. یک‌چهارم کود ازته و یک‌چهارم کود پتاسه باقیمانده در مرحله حداکثر پنجه‌زنی (65-60 روز بعد از بذرپاشی ) به‌عنوان کود سرک اول به زمین اصلی داده می‌شود. یک‌چهارم کود ازته بعلاوه یک‌چهارم کود پتاست  باقیمانده به‌عنوان کود سرک دوم در زمان تشکیل خوشه در غلاف، حدوداً  85-80 روز بعد از بذرپاشی استفاده می‌شود.

مدیریت آبیاری

نیاز آبی رقم آنام به دلیل زودرس بودن بسیار کم بوده (4500 مترمکعب) و برای این منظور آبیاری تناوبی بافاصله 7 روز به 7 روز و نگه‌داری آب تا عمق 5 سانتی‌متری توصیه می‌شود.

مجموع ارقام اصلاحی موسسه تحقیقات برنج از سال 1345 تا 1397، 52 رقم مانند رقم دیلم و شیرودی و غیره بوده است.