ارزآوری 3.1 میلیارد دلاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی

در 6 ماهه نخست سال جاری، صادرات محصولات کشاورزی رشدی 27 درصدی را ثبت کرد.

به گزارش ایانا به نقل از اتاق بازرگانی ایران، مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با انتشار گزارشی به بررسی آمار تجارت خارجی بخش کشاورزی و صنایع غذایی در 6 ماهه نخست سال 1397 و مقایسه آن با مدت مشابه سال‌های قبل پرداخته است.

این گزارش با بهره‌برداری، پردازش و تحلیل اطلاعات بخش کشاورزی و صنایع غذایی داده‌های آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران بدست آمده است. اطلاعات ماهانه سال جاری با داده های مدت مشابه شش سال گذشته (سال‌های 90 الی 96) مقایسه شده و در آن واردات محصولات اساسی کشاورزی و صنایع غذایی، صادرات محصولات عمده کشاورزی و صنایع غذایی و تراز تجاری شش ماهه نخست سال 1397 و مدت مشابه سال‌های قبل نیز قید شده است.

صادرات به 3 میلیون و 514 هزار تن رسید

در شش ماهه نخست سال 1397، میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 3 میلیون و 514 هزار تن و به ارزش 3149 میلیون دلار بوده که از نظر وزن 6.2 درصد و از نظر ارزش 13.6 درصد کل صادرات کالاهای غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده. میزان ارزش صادرات شش ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه سال قبل 27.1 درصد افزایش داشته و در مقایسه با کلیه سال‌های قبل از آن بالاترین رقم بوده است.

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 583 میلیون دلار و سهم ارزشی 18.5 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی [1] به ارزش 564 میلیون دلار و سهم ارزشی 17.9 درصد، زعفران 151 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.8 درصد و ماهی به ارزش 117 میلیون دلار و سهم ارزشی 3.7 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. بیشترین میزان صادرات (از نظر ارزش) به کشورهای عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، هند، آلمان، ترکمنستان، ترکیه و کویت صورت گرفته که به ترتیب 40.8، 13.8، 6.8، 5.7، 3، 2.6، 2.4، 2.4، 2.3 و 1.8 درصد است که در مجموع 81.6 درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را بخود اختصاص داده‌اند (جدول 1). متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 896 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیرنفتی کشور (408 دلار) 120 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در شش ماهه نخست سال 97، 41943 ریال لحاظ شده است.

جدول 1- سهم کشورهای عمده از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در شش ماهه نخست امسال

واردات 9 میلیون تنی در 6 ماهه نخست سال

میزان واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در شش ماهه نخست سال جاری 9 میلیون و 625 هزار تن با ارزش 5297 میلیون دلار بوده که به ترتیب از نظر وزن 59.3 درصد و از نظر ارزش 23.9 درصد کل واردات کشور را شامل می‌شود. میزان ارزش واردات 6.5 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل و در مجموع 6 درصد کمتر از میانگین سال‌های برنامه پنجم توسعه بوده است.

اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در شش ماهه نخست سال 97، شامل ذرت 971 میلیون دلار و سهم ارزشی 18.3 درصد، برنج به ارزش 967 میلیون دلار و سهم ارزشی 18.2 درصد، دانه سویا به ارزش 705 میلیون دلار و سهم ارزشی 13.3 درصد، روغن نباتی به ارزش 462 میلیون دلار و سهم ارزشی 8.7 درصد، گوشت قرمز به ارزش 358 میلیون دلار و سهم ارزشی 6.8 درصد، انواع میوه به ارزش 242 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.6 درصد، جو به ارزش 219 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.1 درصد و کنجاله دانه‌های روغنی به ارزش 249 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.7 درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که در مجموع 78.7 درصد ارزش واردات بخش کشاورزی را شامل می‌شوند. متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی این بخش در شش ماهه نخست سال 97، 550 دلار بود که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (1368 دلار) 59.8 درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 41233 ریال لحاظ شده است.

کشورهای عمده طرف معامله از نظر ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از آنها به ترتیب شامل هند 897، سوئیس 700، امارات متحده عربی 496، سنگاپور 439، هلند 371، انگلستان 360، برزیل 227، ترکیه 203، فدراسیون روسیه 197 و پاکستان 173 میلیون دلار بوده که سهم ارزشی هر یک از کشورهای فوق الذکر از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به ترتیب 16.9، 13.2، 9.4، 8.3، 7، 6.8، 4.3، 3.8، 3.7 و 3.3 درصد بوده و در مجموع حدود 76.7 درصد کل ارزش واردات کشورمان را به خود اختصاص داده اند (جدول 2).

جدول 2- سهم کشورهای عمده از واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در شش ماهه نخست امسال

تراز تجاری منفی محصولات کشاورزی

 تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در شش ماه نخست سال 1397، منفی 2148 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 32.6 درصد بهبود یافته است (ارزش صادرات 27.1 درصد افزایش و ارزش واردات 6.5 درصد کاهش داشته است) کسری تراز تجاری شش ماهه نخست سال 97 نسبت به میانگین سالهای برنامه پنجم (2677- میلیون دلار)، 19.8 درصد بهبود داشته است.

کاهش 26 درصدی بارندگی‌ها

طی 12 ماهه گذشته (96.7.1 الی 97.6.31) 171.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 26.6 درصد کاهش و در مقایسه با بلند مدت (49 ساله) نیز 31.6 درصد کاهش داشته است.

 [1] شامل: سیب زمینی، پیاز و موسیر، گوجه فرنگی، انواع کاهو، کلم و سایر سبزیجات تازه و یا خشک کرده و همچنین هندوانه، خیار و خربزه است.