افزایش امنیت غذایی در آسیا با دستکاری ژنتیکی برنج

به گزارش ایانا به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی٬ برنج در بسیاری از کشورها٬ مخصوصا کشورهای آسیایی٬‌ غذای اصلی به شمار می‌رود اما به دلیل تغییرات آب و هوایی شامل بالا رفتن دما٬‌ خشکسالی شدید٬ سیل٬ شوری آب و بیماری‌ها که با باران‌های نامنظم همراه بوده٬ میزان تولید گونه‌های سنتی آن در سال‌های اخیر کاهش پیدا کرده است.

پرتودهی باعث تحریک تغییراتی در DNA می‌شود و با بالا بردن سرعت طبیعی تغییرات ژنتیکی در گیاه٬ گونه‌های مختلف و متنوعی از بذر در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد. این گونه‌های جدید دارای مشخصات مطلوبی هستند. بعضی از آن‌ها در برابر شرایط آب و هوایی نامساعد بسیار مقاوم هستند و محصولات بیشتری به عمل می‌آورند.

در این نشست سخنرانان چندین کشور درباره داستان‌های موفقیت‌آمیز نقش عمده و تاثیر گونه‌های دستکاری شده ژنتیکی توسعه یافته از طریق پرتودهی بر تولید کشاورزی و در نتیجه امنیت مواد غذایی صحبت کردند.

ویتنام: تولید گونه‌های مختلف

با استفاده از دستکاری ژنتیکی٬ موسسه کشاورزی و ژنتیک ویتنام در سه دهه گذشته٬ ۴۶ گونه جدید برنج را معرفی کرده است که برای مناطق مختلف تولید در کشور مناسب است.

با حمایت سازمان فائو و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی٬ کشاورزان برنج ویتنامی شاهد افزایش تولید برنج٬ کوتاه شدن مدت زمان رشد و افزایش مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی نامساعد بوده‌اند. مثلا بیش از سه میلیون کشاورز از کشت برنج از نوع DT-10 سود برده‌اند که ۴۰درصد میزان تولید بیشتری نسبت به گونه‌های سنتی دارد.

هام لی های از موسسه کشاورزی و ژنتتیک می‌گوید دستکاری ژنتیکی مزیت‌های بسیاری برای ویتنام داشته است: «ویتنام کشور بسیار فقیری بود بنابراین بودجه و ظرفیت تکنولوژیکی بسیار کمی در دسترس بود. در نتیجه دستکاری ژنتیکی برای کشورهای در حال توسعه برای افزایش تولید کشاورزی بسیار مناسب است».

بنگلادش: گونه‌های مختلف برنج در خشکسالی

برنج در بنگلادش غذای اصلی به شمار می‌رود و هیچ وعده‌ غذایی بدون آن کامل نیست. با این حال٬ میرزا مفضل اسلام از موسسه کشاورزی هسته‌ای بنگلادش با تاکید بر نیاز به افزایش تولید محصولات کشاورزی در کنار بهبود پایداری روش‌های کشاورزی می‌گوید: «جمعیت بنگلادش بیشتر می‌شود و زمین کمتر».

علاوه بر آن٬ خشکسالی به یکی از بزرگترین چالش‌های کشاورزی در بنگلادش تبدیل شده است. به گفته مفضل اسلام بیشترین آسیب در گرم‌ترین ماه‌های سال٬ بین ماه‌های مارس و ژوئن٬ به محصولات وارد می‌شود.

به همین ترتیب٬ مسئولان کشت گیاهان در این موسسه نوعی از برنج‌های دستکاری شده را توسعه داده‌اند که در شرایط آب و هوایی خشک پرورش می‌یابد. برای شروع٬ آن‌ها گونه‌ای از برنج به نام «برنج جدید برای آفریقا» یا NERICA را که در غرب آفریقا پرورش داده می‌شود به منظور اندازه‌گیری مدت زمان رشد٬ ارتفاع گیاه و سازگاری با آب و هوای بنگلادش را بوسیله پرتودهی آزمایش کردند. از شش ردیف آن٬‌ دو ردیف برای رشد زودهنگام٬ تولید بالا و سازگاری با محیط انتخاب شدند که برای تولید تجاری به زودی قابل دسترس خواهند بود.

هندوستان: افزایش ارزش بالای بذر برنج

هندوستان بزرگترین صادرکننده برنج در دنیاست. اما ویکاش کومار از مرکز تحقیقات اتمی می‌گوید کشاورزان این کشور با محدودیت‌های بسیاری در تولید برنج مواجه هستند. این محدودیت‌ها شامل شوری آب٬ عواقب تغییرات آب و هوایی شامل شیوع دوباره بیماری‌ها و کمبود گونه‌های برنج در هندوستان می‌باشد.

او می‌گوید در تمام این کشور نیاز به بهبود کیفیت و برآورده کردن نیاز به انواع برنج و در عین حال افزایش درآمد کشاورزان وجود دارد.

این موضوع باعث شده تا متخصصان دامنه وسیعی از گونه‌های برنج شامل گونه CSR_30 را تولید کنند که در اوایل سال ۲۰۰۰ توسعه یافته و در برابر شوری مقاومت بالایی دارد و در نتیجه برای نواحی ساحلی بسیار مناسب است.

محققان مرکز تحقیقات بابها علاوه بر استفاده از اشعه گاما٬ از تکنولوژی پرتو الکترون و پرتو یون استفاده می‌کنند تا گونه‌های بیشتری از برنج را تولید کنند.