برای دریافت تسهیلات مشاوره کسب وکار می‌دهیم

" اختصاصی ایانا "

(بخش دوم )،  اگر بخواهیم سیاست‌های حاکمیتی را کنار بگذاریم و فقط به مسئله بازگشت سرمایه توجه کنیم، کدام بخش از زنجیره غذایی می‌تواند موفق‌تر عمل کند؟

اگر تصمیم با من بود روی تقویت صنایع تبدیلی تمرکز می‌کردم. ما یک توسعه افقی داریم و یک توسعه عمودی. اگر رویکرد ما افزایش ارزش‌افزوده محصولات کشاورزی باشد قطعا می‌توانیم اثرگذاری بیشتری با وجود محدودیت منابع آبی داشته باشیم. به عنوان مثال اگر بدون ملاحظه واحدهای گاوداری را توسعه دهیم، چون مشکل تامین علوفه داریم قطعا به مشکل بر خواهیم خورد. ولی اگر بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که همزمان با احداث گاوداری، علوفه را وارد کشور کنیم، بحث واردات آب مجازی موضوعیت پیدا می‌کند و این دارای ارزش اقتصادی است. بنابراین اگر تمرکز ما در شرایط حاضر بر روی صنایع تبدیلی و تکمیلی بر اساس تقاضاهای بازار هدف باشد مناسب‌ترین حلقه را برای اشتغال، ارزش‌افزوده و حفظ منابع ایجاد خواهیم کرد.

از فعالیت‌های پربازده بعد از صنایع تبدیلی کدام موارد را می‌توانید نام ببرید؟

کشت گلخانه‌ای، مکانیزاسیون و ماهی در قفس. در حال حاضر، در بخش پرورش ماهی در قفس به لحاظ ایجاد شغل و صنایع وابسته مخصوصا در سواحل جنوبی کشور مثل سواحل مکران، می‌توان بسیار خوب عمل کرد؛

برنامه چهارساله دوم وزیر جهاد تمرکز بیشتری روی مسئله زنجیره مواد غذایی دارد. بانک کشاورزی در این حوزه چه‌کاری کرده و چه برنامه‌ای دارد؟

زنجیره ارزش محصولات کشاورزی بحث بسیار مهمی است که ما در بحث تامین مالی آن وارد می‌شویم. فرآیند تولید شامل سه مرحله تولید (مزرعه یا باغ)، فرآوری و بازار است. اگر ما کشاورزی را صرفا در بخش مزرعه و باغ خلاصه کنیم، گردش مالی آن حدوداً 15 تا 20 درصد کل گردش مالی محصولات کشاورزی خواهد بود. اگر از بازار و فرآوری غافل شویم قطعا ارزش‌افزوده را فراموش کرده‌ایم. همانطور که پیشتر گفتم با توجه به اینکه گردش مالی بیشتری در بخش فرآوری وجود دارد در این بخش ارزش‌افزوده بالاتری نصیبمان خواهد شد و نباید آن را فراموش کنیم. برای رقابت در بازار ما باید دیدگاه زنجیره ارزش داشته باشیم تا بتوانیم قیمت‌ها را کاهش، کیفیت را افزایش و ارزش‌افزوده بیشتری ایجاد کنیم که هر سه این‌ها عواملی مهم در اقتصاد هستند. بانک کشاورزی هم به عنوان تنها بانک تخصصی فعال در بخش کشاورزی، طی چند سال اخیر، توجه بیشتری به بحث داشته و تامین مالی طرح­هایی که در راستای تکمیل حلقه های زنجیره فعالیت میکنند را در اولویت قرار داده است.

بنا به گفته‌های شما 390 هزار میلیارد تسهیلات در سال گذشته پرداخت‌شده که 17 درصد رشد داشته است. این رشد و حجم پرداخت از نظر خودتان کافی است یا باید بیشتر شود؟

دولت بانک‌های دیگر (غیر از بانک کشاورزی) را مکلف کرده است که 25 درصد اعتبارات خود را به بخش کشاورزی تخصیص دهند، که متاسفانه این کار به طور کامل انجام نمی‌شود. با این وجود قریب به 70 درصد نیاز بخش کشاورزی با استفاده از منابع در اختیار بانک کشاورزی که همان منابع مردمی هستند، تامین می­شود. سرمایه یکی از عوامل محدود بخش کشاورزی است که همین محدودیت ایجاب می­کند این منابع محدود به بهترین شکل ممکن به مصرف برسد. از طرف دیگر، بر اساس رابطه حجم پول و نرخ تورم، افزایش بی­رویه حجم پول و تزریق نقدینگی به بخش بر خلاف اصول اولیه علم اقتصاد است. لذا، صرفا افزایش بی­رویه حجم تسهیلات پرداختی نه به صلاح کشور و نه در برنامه این بانک است. براساس پیش بینی‌ها و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، مجموع رقم پرداختی امسال، 492 هزار میلیارد درنظر گرفته شده است. چنانچه 30 تا 40 هزار میلیارد آن توسط صندوق توسعه ملی تامین مالی شود، مابقی یعنی 450 هزار میلیارد باید از جامعه جذب و به بخش کشاورزی تزریق شود که با وضعیت فعلی نرخ سود سپرده­ها نرخ پرداخت تسهیلات و سایر مشکلاتی که شما بهتر از من در جریان هستید، جذب این مقدار پول کار بسیار سختی خواهد بود.

کدام‌یکی از استان‌های ما پیشتاز مکانیزاسیون کشاورزی است و بیشترین درخواست کمک را از شما دارند؟

استان گلستان به طور معمول اول است. پس‌ازآن استان‌های خوزستان و فارس قرار دارند. البته هر استانی در یکی از بخش­ها نیاز بیشتری دارد؛ مثلا استان فارس از نظر درخواست تسهیلات خرید کمباین در رتبه اول قرار دارد. در نوسازی خطوط تولید هم استان تهران پیشتاز است به دلیل آن­که بیشترین صنایع غذایی را در استان تهران و البرز فعال است.

با توجه به کسب‌وکارهای جدیدی که عنوان کردید و سایر کسب‌وکارهای تازه‎ دیگری که در حوزه کارآفرینی وجود دارد، آیا بخش مشاوره‎ای هم در این زمینه دارید؟

در حال حاضر 100 شرکت وجود دارد که عضو کانون مشاوران اعتباری بانک‌ها هستند و زیر نظر بانک مرکزی فعالیت می­کنند. در حال حاضر بانک‎ها تنها نظر آن‌ها را می‎پذیرند و در واقع این شرکت‎ها مشاوره لازم را برای پیدا کردن جهت‌گیری مناسب سرمایه انجام می‎دهند. علاوه بر آن­هامرکز تحقیقات جهاد کشاورزی هم از نظر حمایت، هدایت و آگاهی‌سازی می‎تواند بسیار مثمر ثمر عمل کند. با این وجود اداره کل اعتبارات و هدایت سرمایه‎گذاری بانک کشاورزی با داشتن 40 نفر نیروی کار متخصص در بخش کشاورزی و زیربخش­های آن و نیز 700 نفر کارشناس در سراسر کشور، مشاوره لازم را به تمام مشتریان چه آن­هایی که برای دریافت تسهیلات مراجعه نموده و چه آن­هایی که در مرحله تصمیم گیری آغاز فعالیت کشاورزی هستند، ارائه می­کنند.