شبکه تشکل‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی خوزستان خواستار شد
توقف انتقال آب و تأمین حقابه تالاب‌ها تنها راه نجات خوزستان
وزارت نفت بابت تجاوز به حریم تالاب هورالعظیم غرامت بپردازد
شبکه تشکل‌های زیست‌محیطی و منابع طبیعی استان خوزستان با صدور بیانیه‌ای به مناسبت روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی؛ رهاسازی حقابه تالاب‌ها و توقف طرح‌های سدسازی و انتقال آب بین حوضه‌ای را تنها راه نجات خوزستان برشمرد.
به گزارش خبرنگار گروه محیط‌زیست ایانا، در بخش‌هایی از این بیانیه آمده است:
« ما سازمان‌های مردم‌نهاد با گرامیداشت روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی که با شعار"سرزمین ارزشمند است، برای حفظ و احیاء آن سرمایه‌گذاری کنیم" با تأکید بر ضرورت گفتمان آگاهی بخشی، پرسشگری و مطالبه گری محیط‌زیستی که می‌تواند یک گفتمان فراگیر و بین‌المللی به شمار آید و با تکیه بر اصل صریح قانون اساسی و مفاد سند ملی محیط‌زیست جمهوری اسلامی ایران، برای پایداری سرزمین و به همین بهانه، مطالبات، پیشنهادها و راهکارهایی را، اعلام می‌کنیم:
1- راهکار پایدار برای توقف، کنترل و حل مسئله بیابان‌زایی و بحران ریزگردها در استان خوزستان رهاسازی تدریجی حقابه های مسدود شده جلگه خوزستان، رودها و تالاب‌های خشکانیده شده هورالعظیم، شادگان، بامدژ، میانگران و بندون و سایر تالاب‌های استان است و توقف بدون قید و شرط طرح‌های انتقال آب بین حوضه‌ای و سدسازی بر روی رودهای استان خوزستان به ویژه رودخانه کارون و طرح‌های فاقد مجوز محیط‌زیستی همچون سد و تونل کوهرنگ سه، بهشت‌آباد، سد خرسان، ونک – سولگان که بالغ بر 1.5 میلیارد مترمکعب دیگر آب از سرشاخه‌های کارون بدون هرگونه پیوست محیط‌زیستی و اجتماعی منتقل می‌کنند.
بیابان‌زایی خوزستان حاصل مدیریت ناصحیح آب
2- نگاه بهره‌کشی به استان خوزستان می‌بایست هر چه سریع‌تر پایان یابد و دولت‌ها و حاکمیت به جبران توسعه یک‌جانبه نگرانِ بخش خصوص و دولتی و دست‌کاری‌های بی‌حدوحصر در محیط‌زیست خوزستان نسبت به تدوین یک برنامه جامع ملی نجات بخشی اقدام کنند.
3- سیاست‌گذاری‌های مبتنی بر تفکر سازه‌ای و اقدامات انجام‌شده توسط وزارت نیرو و مدیریت ناصحیح بر منابع آب و مصرف آن در استان خوزستان نیازمند بازنگری اساسی و ایجاد رویکردی نوین و مبتنی بر رعایت قانون و آمایش سرزمینی به جای تفکر و نگاه تجاری و آب فروشی نسبت به اکوسیستم‌های آبی کشور است که خود بخش مهمی از توسعه بیابان‌های خوزستان را رقم زده است.
4- راهکار پایدار حل مسئله آب ایران نه تنها دشوار نیست بلکه با کنترل هدرروی آب در بخش کشاورزی و توقف توسعه صنایع آب بَر در برخی نواحی کویری و کم آب ایران می‌توان بر این بحران مسلط شد.
آبخوان‌داری جایگزین برنامه‌های سازه محور شود
5- وزارت نیرو به جای پرداختن به برنامه‌های سازه محور به بهانه آب شرب و به کام تداوم حیات شرکت‌های تحت امر، مشاور، مجری و پیمانکار وابسته، برای پایداری منابع آب، برنامه‌ها و اهداف این وزارتخانه را به جای سودآوری ناشی از فعالیت‌های سازه‌ای و فروش آب شرکت‌های مذکور، به تدریج تغییر کاربری داده به سمت‌وسوی آبخیزداری و آبخوان‌داری هدایت کند.
6- مدیریت حال حاضر، منفعل و بی‌برنامه سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور نتوانسته است وضعیت بحران‌های محیط‌زیستی را ساماندهی کند و گاه تا سر حد تسهیلگری برای پروژه‌ها و طرح‌های ضد محیط‌زیستی‌شان این سازمان را تنزل دهد.
7- طرح مقابله با ریزگردها و نهال‌کاری با گونه‌های محدود کشت‌شده نمی‌تواند به‌تنهایی و به شکل پایدار بر کنترل کانون‌های بحرانی مؤثر باشد. با اجرای شیوه‌های ترکیبی چون نقش‌بندی خاک-(( land imprinter و استفاده از بذور گیاهان بومی و مقاوم منطقه و ترجیحاً گیاهان دارویی و مرتعی به کمک و مشارکت جوامع محلی هزینه‌های این طرح را کاهش و با ایجاد ارزش افزوده بر بهره‌وری مناسب از منابع مصرف شده بیفزاییم.
نگاه "سد برای سد" موجب فرسایش خاک در ایران شده است
8- بخش مهمی از فرسایش خاک و توسعه بیابان در اثر رفتارهای توسعه‌طلبانه و نگاه "سد برای سد" وزارت نیرو شکل گرفته است .
9- نقش شرکت‌های توسعه نیشکر به دلیل رهاسازی زه آب خود در جلگه خوزستان و تالاب‌ها و حتی ایجاد تالاب‌های شور در اراضی مرتعی استان غیرقابل‌انکار است از همین رو به جبران خسارت‌های وارد شده می‌بایست بخشی از سود و درآمدهای خود را برای احیاء بیابان‌های استان هزینه کنند.
10- وزارت نفت می‌بایست بابت تجاوز به حریم تالاب هورالعظیم تا احیاء کامل نواحی خشکانده شده غرامت بپردازد.
11- شدیداً به تدوین و ایجاد نظام ارزش‌گذاری منابع طبیعی برای دارایی‌هایی استان و کشور نیازمندیم و برنامه‌های توسعه‌ای کشور الزاماً می‌بایست مبتنی بر توان و آمایش سرزمینی تهیه و انجام شود.
12- روند تخریب محیط‌زیست و منابع طبیعی استان تمدن خیز خوزستان پیامدهای خطرناک اجتماعی امنیتی و روانی توأم با افزایش مهاجرت و کوچ اجباری به همراه دارد.
13-جنگل‌های بلوط زاگرس نیازمند تدوین یک برنامه جامع ملی نجات بخشی ست وگرنه با پیامدهای یک کوچ چند میلیون نفری در آینده مواجه خواهیم شد.
- نابودی جنگل‌ها باعث تشدید ریزگردها شده است
14- نابودی جنگل‌های بلوط استان علاوه بر پیامدهای ریزگردها، در اثر فقر اقتصادی روزافزون جوامع محلی شدت یافته است.
15- مهار بیابان‌ها با اصلاح نگاه بهره‌کشی از طبیعت و اصلاح و تقویت قوانین و ضمانت اجرایی عمل به اصل پنجاهم قانون اساسی و سند ملی محیط‌زیست و ایجاد رویه جرم انگاری محیط‌زیستی برای پایان بخشی به شیوع فرهنگ بی کیفری و استفاده از توان نظارتی و ظرفیت مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد مسیر می‌شود
16- دستگاه‌های متولی می‌بایست هشدارهای مربوط به تضعیف معیشت، کوچ اجباری و خطر بزرگ جاودانه شدن فقر در جلگه خوزستان را جدی گرفته و مسئولین پیامدهای این نوع نگاه بهره‌کشی را بر عهده بگیرند.
دیدگاه تان را بنویسید