کشت اصولی برای خودکفایی

«خودکفایی گندم» یا «خودکفایی در تولید گندم» موضوعی است که تجربه چندین ساله را پشت سر دارد. در سال‌های پیش این طرح موفق عمل کرد اما در دهه 80 خورشیدی با مشکل و چالش روبرو شد و این موضوع تا اوایل دهه 90 ادامه داشت.

به گزارش گروه کشاورزی ایانا، در سال‌های ابتدایی دهه 90 و پس از شروع به کار دولت یازدهم برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری وزارت جهاد کشاورزی بر این اساس بود که به خودکفایی در تولید گندم دست پیدا کنیم. این کار زمانی با مشکل مواجه شد موضوع بحران آب و شدت گرفتن آن هم مطرح شد. وزارت جهاد کشاورزی در مورد این محصول نیز با پیشنهاد تغییر الگوی کشت، زمان بهره‌برداری، نحوه آبیاری و... میزان بهر‌ه‌وری و میزان برداشت در سطح کشت را افزایش داد. با این شیوه در سه سال موالی در سال‌های اخیر خودکفایی گندم حفظ شد. البته پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که حدود 13.5 میلیون تن گندم در سالجاری برداشت می‌شود. البته اخبار و گزارش‌ نهادهای معتبر نیز این آمار را تایید می‌کند.

دفتر نمایندگی فائو در جمهوری اسلامی ایران اواخر سال میلادی (پاییز سال 96) گذشته در اعلام کرد: در گزارش تیر ماه اعلام شده بود که وضعیت آب و هوایی مناسب باعث شده تا ایران در سال زراعی جدید به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ منطقه پس از ترکیه باقی مانده و در سال زراعی 2017 به تولید 13.5 میلیون تن گندم دست یابد. به نظر می‌رسد باوجود تأخیر در آغاز فصل کشت در غرب و شمال‌غرب کشور تولید گندم ایران در سال زراعی 2017 در سطح سال 2016 یعنی در رقم 13.5 میلیون تن باقی مانده و بدین ترتیب 25 درصد بیش از میانگین برداشت در پنج ساله اخیر باشد. تولید دانه‌درشت‌ها در این کشور برای سال 2017 نیز با افزایشی 100 هزارتنی نسبت به سال 2016، بالغ بر 4 میلیون تن برآورد می‌شود.

فائو پیش‌بینی مجموع تولید غلات ایران در سال 2017 را بالغ بر 20.1 میلیون تن اعلام کرده که از رشد 200 هزار تنی نسبت به سال 2016 برخوردار است. مجموع ذخایر غلات ایران در سال 2017 بالغ بر 5.4 میلیون تن برآورد می‌شود، که از احتمال کاهش 900 هزارتنی نسبت به سال 2016 (6.3 میلیون تن) حکایت دارد. پیش‌بینی می‌شود مجموع ذخایر غلات ایران در سال 2018 بالغ بر 5.2 میلیون تن باشد.

هرچند که در فروردین ماه سالجاری نیز عباس کشاورزی معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت از تحقق  این پیش‌بینی یعنی تولید بیش از ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گندم را تایید و پیش‌بینی کرد که امسال حدود ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن گندم مازاد بر نیاز از گندمکاران کشور خریداری شود.

سطح زیر کشت گندم آبی در سطح کشور را دو میلیون و ۵۰ هزار هکتار و سطح زیر کشت گندم دیم را سه میلیون ۸۵۰ هکتار اعلام شده است. همچنین برای دستیابی به تولید پایدار سطح زیر کشت گندم درسال‌های گذشته ۴۵۰ هزار هکتار کاهش پیدا کرد تا مدیریت بر مزارع گندم اصولی و کارشناسی صورت بگیرد.