بوی نان سوخته از کشت‌زار گندم

ایانا_ گروه کشاورزی| زمین‌ها را یکی از پس از دیگری رد می‌شوند و جوی نمناک آب در امتداد ردیف درخت‌ها ادامه دارد. ریشه درخت‌های چنار به‌هم گره خورده‌اند و حصار شده‌اند. کاه‌گل‌ دیواره‌ها یکی در میان ریخته‌‌اند و موتورهایی که بیل آبیاری را رویش مهار کرده‌اند، گوشه و کنار پارک شده‌اند. به سمت خط آهن و شهرک شهید مدرس می‌رویم، با اینکه هوا خشک و آفتاب وسط آسمان است، بوی علف و گیاه سوخته یا نان سوخته به مشام می‌رسد. نگاهی به اطراف می‌اندازیم، نانوایی اول خیابان تعطیل است و کسی هم طالب نان‌های پوشانده روی پیشخوان نیست. تابلویی نه چندان بزرگ خیابان منتهی به شهرک مدرس را نشان می‌دهد.

از روی خط آهن که رد می‌شویم، گندمزار‌های سوخته پدیدار می‌شود، اینجا وقتی باد می‌زند تازه مشخص می‌شود که چرا بوی نان سوخته می‌آید. سطح وسیعی روی زمین سیاه شده و لکه لکه گندم‌های طلایی وسط دسته‌های ذغال شده گندم باقی مانده است. حتی تک درخت کنار مزرعه نیز سرشاخه‌هایش سوخته و فقط یک طرف آن سایه دارد که چند سگ نگهبان زیر سایه‌اش استراحت می‌کنند.

اینجا سه قطعه زمین سه هکتاری گندم‌کاری در شهرستان خیرآباد ورامین است، که چند روز پیش در اثر طوفان و صاعقه‌زدگی تمام محصولش سوخته است. در مجموع 9 هکتار زمین گندمکاری این روستا سوخته و خاکستر شده است. بنابر اعلام سازمان جهادکشاورزی شهرستان ورامین، خسارتی که به این زمین‌ها وارد شده حدود 80 میلیون تومان است. این خسارت برای کشاورزانی که جز گندم کشت دیگری ندارند و در ضمن برای کشت بعدی زمین نیز با مشکل مواجه هستند،  مبلغ کمی‌ نیست. متاسفانه این کشاورزان بیمه صندوق محصولات کشاورزی نیستند و تمام تلاش جهاد شهرستان خیرآباد بر آن است که بتوانند با رایزنی از طریق صندوق خسارات محصولات کشاورزی، استانداری و فرمانداری بتوانند تا حدودی خسارت این کشاورزان را جبران کنند. اما همه چیز به جلسه شورای خسارت فرمانداری روز شنبه بستگی دارد.

حبیب‌الله سیلسپور با سه هکتار زمین، حبیب‌الله میرزایی با سه هکتار زمین، رجب‌علی نویزی نیز با سه هکتار زمین از جمله کشاورزان آسیب دیده از این صاعقه‌زدگی هستند. از حبیب‌الله سیلسپور پرسیدیم که چرا محصولات و زمین‌شان را بیمه نکرده‌اند. سیلسپور در این باره می‌‌گوید: تا سال گذشته بیمه بودیم اما پرداخت خسارت بیمه خیلی طولانی است و حتی به سال دوم هم می‌رسد. در چند سال اخیر از پرداخت خسارت طلبکار صندوق بیمه محصولات کشاورزی بودیم که پرداخت خسارت طولانی شد. او اضافه می‌کند: دست آخر هم اگر اشتباه نکنم برای اینکه صندوق بدهکار ما بود، حق بیمه سال‌های بعد را از همان بدهکاری پرداخت کردن و ما بیمه شدیم.

رجب‌علی نویزی هم می‌گوید چیز زیادی از محصولش باقی نمانده که به آن دلخوش شود. او در مورد صاعقه‌‌زدگی زمینش‌ می‌گوید: زمین کناری را صاعقه زده بود که به ما خبر دادند و رسیدیم در کمتر از 20 ثانیه آتش به زمین ما هم سرای کرد. به دلیل اینکه تمام گندم‌ها خشک بود و آماده برداشت، هوا هم طوفانی بود و باد می‌وزید یکباره آتش سرایت کرد و در کسری از ثانیه همه چیز سوخت.

او اضافه می‌کند: آتش‌نشانی در کمتر از چهار دقیقه به گندم‌زارها رسید اما شعله‌های آتش به‌قدری بلند بود که امکان جلو رفتن وجود نداشت. آتش‌نشانی هم هرچند با ابزارهای محدود اما با خیس کردن گندم‌های اطراف آتش اول آن را مهار کردند و بعد از آن آتش را خاموش کردند.

حبیب‌الله میرزایی هم سه هکتار زمینش سوخته و محصولش خاکستر شده است. او می‌گوید: محصول ما یکی از بهترین محصول‌های گندم منطقه بوده است. برداشت گندم از این زمین‌ها در هر هکتار چیزی حدود هفت تا هشت تن است و حالا بیش از چیزی حدود 24 تن گندم مرغوب سوخته است.

او اضافه می‌کند: هزینه به عمل آوری چنین گندمی (برای سه هکتار) حدود 10 میلیون تومان هزینه داشته است و حالا نمی‌دانیم که شورای فرمانداری می‌تواند کمکی‌ به ما کند یا خیر.

رجب‌علی نویزی در تکمیل حرف همسایه‌اش، در مورد خسارت‌هایشان می‌گوید: ما در این زمین‌ها کشت دوم هم داریم که بیشتر مواقع ذرت است. حالا با این صاعقه‌زدگی و سوختگی زمین هم به آسانی نمی‌توانیم کشت دوم داشته باشیم.

او اضافه می‌کند: زمین برای کشت دوم باید آماده‌سازی شود یعنی خاکش زیر و رو شود اما در شرایط فعلی باید حداقل دوبار خاک آماده سازی شود. تمام ریز مغذی‌ها و میکرو ارگانسیم‌های مفید خاک و خیلی گیاهان یا موجودات مفید خاک از بین رفته‌اند. زمین قوت ندارد و باید کود بیتری بدهیم. زمین سوخته تشنه است باید حداقل 10 تا 15 روز زمین آب‌بندی شود و آب در زمین رها شود. همه این کارها به دشت بر زمان و موقع کشت و هزینه‌ها تاثیر می‌گذارد. در حال عادی برای سه هکتار زمین حداقل 800 هزار تومان هزینه می‌شود که با این زمین سوخته حداقل 30 درصد به هزینه‌های آماده سازی زمین برای کشت دوم اضافه می‌شود.