مسیر هموار توسعه صنایع غذایی در همدان

آمار موجود بیانگر تولید 95 درصد مواد غذایی مورد نیاز کشور در داخل کشور است که بر این اساس به‌طور متوسط سالانه حدود 130 میلیون تن مواد غذایی در کشور از سوی تولیدکنندگان داخلی تولید می‌شود.

به گفته مسئولان صادرات محصولات غذایی طی یک دهه گذشته همواره روندی صعودی داشته و از حدود 500 میلیون دلار در سال 85 در حال حاضر به بیش از 6 میلیارد دلار رسیده است. بیشترین حجم صادرات صنعت غذا به دو کشور همسایه عراق و افغانستان صورت می‌گیرد البته به کشورهای آسیای میانه، روسیه و حتی کشورهای اروپایی و آمریکایی هم صادرات مواد غذایی انجام می‌شود. هم‌اکنون عراق، امارات، کویت، چین، افغانستان، ترکیه، جمهوری کره، ترکمنستان، تاجیکستان، آذربایجان، پاکستان و اندونزی کشورهایی هستند که حدود 80 درصد از صادرات مواد غذایی ایران به آن‌ها انجام می‌شود.

تولید محصولات کشاورزی متنوع، به‌عنوان مواد اولیه صنعت غذا  زمینه را برای فعالیت گسترده صنایع غذایی در ایران فراهم آورده است به‌طوری‌که  با عنایت به موقعیت ویژه این کشور در تولید محصولات کشاورزی ظرفیت بالایی برای توسعه صنایع غذایی وجود دارد بااین‌حال ظرفیت خالی بسیاری برای بهره‌برداری و گسترش صنایع غذایی در ایران وجود دارد.

یکی از مهم‌ترین مشکلات بخش کشاورزی و صنعت غذا بسته‌بندی است به‌طوری‌که عرضه محصولات کشاورزی به‌صورت خام و فله‌ای ضایعات در این بخش را افزایش داده و ارزش‌افزوده محدودی ایجاد می‌کند اما چنانچه این محصولات در صنایع غذایی با بسته‌بندی‌های جدید و بازار پسند به بازار عرضه‌شده و یا با فرآوری آن‌ها محصولات متنوع‌تری به دست مشتری برسد، صنایع غذایی نیز با سرعت بیشتری رشد خواهند کرد این امر درنهایت می‌تواند فرصت اقتصادی ویژه‌ای ایجاد کرده و افزایش سرانه درآمد و تولید ناخالص ملی همچنین اشتغال‌زایی را به دنبال خواهد داشت.

هرچند گفته می‌شود صنایع غذایی جایگاه نسبتاً خوبی در ایران دارد اما فعالان این عرصه با مشکلاتی روبرو هستند، وضعیت نقدینگی یکی از چالش‌های پیش روی سرمایه‌گذاران صنایع غذایی در ایران است. با توجه به اینکه کشاورزان باید در یک بازه زمانی کوتاه محصولات کشاورزی خود را به بازار عرضه کنند، صاحبان صنایع غذایی به نقدینگی بالایی در فصل برداشت محصولات کشاورزی نیاز دارند که ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت در زمان پیک برداشت محصولات کشاورزی به صنایع غذایی راهکاری مؤثر خواهد بود.

وجود برنامه مدون کشت برای سرمایه‌گذاران صنایع غذایی نیز دارای اهمیت است و نبود این برنامه از مسائل مهم پیش روی صاحبان صنایع بشمار می‌آید؛ زیرا محصولات کشاورزی مواد اولیه صنایع غذایی محسوب می‌شوند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به کشت بیش از نیاز بازار مصرف محصول سیب‌زمینی در یک سال و فشار به صنایع تبدیلی این محصول اشاره کرد که درنهایت زیان کشاورزان را در پی دارد این امر سبب کاهش سطح زیر کشت محصول سیب‌زمینی در سال زراعی بعد می‌شود که این بار نیز فعالیت صنایع را با نیمی از ظرفیت و یا تعطیلی کارخانجات را به دنبال دارد.

به گزارش ایانا، بررسی بازار محصولات صنایع غذایی نشان‌دهنده وجود محصولات وارداتی در این بازار است که عموماً محصولات عرضه‌شده در این بازارها دارای مشابه داخلی هستند در این میان می‌توان به محصولاتی مانند انواع سس، محصولات فرآوری شده باغی ازجمله زیتون و آب‌میوه‌ها و ... اشاره کرد که با توجه به نام‌گذاری سال جاری با عنوان سال حمایت از کالای ایرانی و اساساً ضرورت حمایت مصرف‌کننده ایرانی از کالای ایرانی که درزمینهٔ صنایع غذایی از کیفیت بالاتری نیز نسبت به محصولات مشابه برخوردار است مقابله با واردات محصولات غذایی نیز الزام دارد.

استان همدان نیز با تولید حدود 5 میلیون تن انواع محصولات کشاورزی دارای ظرفیت بالایی در زمینهٔ صنایع غذایی است که تجربیات کارخانجات موفق استان نیز مؤید این مطلب است. جذب سرمایه‌گذار برای توسعه صنایع غذایی در این استان با رویکرد تولید محصولات غذایی استاندارد باهدف صادرات محصولات تولیدی می‌تواند روند توسعه استان را تسریع کند.

استفاده از برند محصولات کشاورزی ویژه استان همدان ازجمله سیب‌زمینی ، گردو و انگور و فرآوری آن‌ها در جهت تنوع‌بخشی به محصولات غذایی مصرفی نیز راهکاری برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در این بخش خواهد بود.