کشت کلزا به‌جای آب‌برها در قائم‌شهر

شهرستان قائم شهر مازندران یکی از مراکزی است که با توجه به موضوع بحران کم آبی و به واسطه جغرافیای خود توانست الگوی کشت را در بسیاری از مزارع خود رقم بزند. هرچند در حال حاضر بیشتر باغات این منطقه همچنان زیر کشت مرکبات و کیوی و... هستند. بیش از هفت هزار هکتار باغ مرکبات در این منطقه وجود دارد. اما در مورد کشت وضعیت کمی متفاوت است.

کشت روی زمین همچنان با چالش کم‌آبی مواجه است و باید نوع کشت، علاوه بر الگوی کشت تغییر پیدا کند. عباس یحیی رئیس مرکز جهاد کشاورزی دهستان بالاتجن او می‌گوید تمام تلاش‌شان این بوده که بتوانند از راه‌های مختلف «شغل» کشاورزی و کشاورزان را در مورد بحران آب و دیگر چالش‌ها حمایت کنند. او توضیح می‌دهد: یکی از حمایت‌هایی که مرکز جهاد این شهرستان کمک به تغییر الگوی کشت و کشت جایگزین است. یکی از محصولات پیشنهاد شده برای کشت جایگزین با توجه به شرایط جغرافیایی و نیاز کشور و منطقه گیاه کلزا پیشنهاد و جایگزین شد، که موفقیت به نتیجه رسید.

او اضافه می‌کند: کشت کلزا که این روزها برداشت آن شروع شده به طور محدود (حدود 100 هکتار) در این منطقه آغاز شده و کشت محصول موفقیت آمیز بوده است.

رئیس مرکز جهاد کشاورزی دهستان بالاتجن در مورد میزان مصرف آب و محدود شدن کشت‌های آب‌بر مانند برنج در این منطقه می‌گوید: برای کشت گیاهانی مانند برنج هم کشت محصول و هم آماده‌سازی زمین و هم‌سطح سازی آن نیاز به آب بسیاری دارد. چراکه باید کل زمین را آب گرفت و اجازه داد تا زمین آماده شود. پس از آن هم باید برای نشا کردن زمین را آماده کرد.

او اضافه می‌کند: هرچند که در شیوه‌های‌ مکانیزه استفاده از بسیار کمتر شده و به حداقل میزان ممکن رسیده است، اما با این همه باید برای مناطقی مانند اینجا به صرفه اقتصادی و کشت جایگزین فکر کرد. چون ممکن است در مناطق دیگر امکان کشت جایگزین وجود نداشته باشد اما در این منطقه شیوه کشت جایگزین امکان‌پذیر بود.

یحیی با اشاره به اینکه در برخی از محصولات مانند کلزا علاوه بر کشت، برداشت و نگهداری نیز به شیوه مکانیزه به خوبی انجام می‌شود، می‌گوید: امسال با توجه به تغییر نوع کشت و کمک از مکانیزاسیون میزان تولید در سطح افزایش مناسبی داشته است. برای مثال کشت کلزا در میزان سطح برای هر هکتار حدود 2.5 تن (به طور میانگین) بوده اما امسال، حدود 3.5 تا چهار تن در هر هکتار برداشت شده است.

او اضافه می‌کند: در کشت مکانیزه و استفاده از ابزارهایی مانند کمباین برای برداشت و... نیاز به معاینه فنی و اجازه کار بر روی زمین است. بدون این معاینه فنی ماشین‌ها اجازه کار روی زمین را ندارند. این معاینه فنی و بررسی سلامت ماشین برای کار روی زمین، آلودگی‌های منتقل شده به آب و خاک و محصولات برداشت شده را کاهش می‌دهد./