ماهیان خاویاری در استخر دریایی چپکرود مازندران
ثروتی معادل 6 هزار لیتر نفت خام در دریا
کیفیترین غذای ماهیان خاویاری در ایران تولید میشود
ماهیان خاویاری را نمیتوان مانند دیگر ماهیها پرورش داد. این ماهیها باید شرایط آب دریا را داشته باشند. تمام حوضچهها از آب دریا پر میشوند. کل مجموعه و حوضچههای پرورش ماهی شش متر پایینتر از سطح دریا هستند و پمپی که آب دریا (با استفاده از اختلاف سطح) 50 متر مکعب در ثانیه قدرت پمپاژ دارد.
بین تپهها و درختچهها هر چه جلوتر میرویم بوی دریا و شوری بیشتر میشود. با وزش هر باد و نسیمی بوی ماهی هم با بوی دریا به مشام میرسد. با اینکه به نظر منطقه درختکاری و جنگلی شده اما بوی دریا نمیگذارد همجواری با دریا یادمان برود. وقتی جلوی محوطه بزرگ و سیمانی پیاده میشویم همه جا پر از پلاکارد است، «... یک کیلو خاویار= ارزش 6000 لیتر نفت؛ ماهیان خاویاری گنجینه تجدید پذیر، به جای نفت خاویار صادرات کنیم؛ گوشت ماهیان خاویاری بسیار مغذی است ....»
اینجاچپکرود جویبار مازندران و شرکت تعاونی مرکز پرورش ماهیان خاویاری است که به ادعای یکی از اعضای هیات مدیره این مرکز بزرگترین مجموعه در جهان است و نظیر آن حتی در روسیه هم وجود ندارد. این مجموعه حداقل پنج هکتار وسعت دارد که یک استخر بزرگ در دریا دارند و ماهیهای برای کاهش تنش و استرس در آن شنا میکنند.
مانند همه مراکز پرورش دام و طیور و آبزیان حوضچه ضدعفونیکننده هم بیرون در ورودی وجود دارد و هم در ورودی سالن حوضچههای ماهی. حوضچههای شش ضلعی ماهی آرام و بیموج هستند. قطر هر حوضچه حداقل پنج متر و عمق آن 2.5 متر است. وقتی بالای سر حوضچهها میایستیم فقط رقصی از سایه و نقش و نگار ماهیهای خاویاری (قره برون) دیده میشود. ماهیانی که حداقل دو متر بلندی دارند و وزن آنها بین 150 تا 200 کیلوگرم میشود. قره برون تیرهای از ماهیان خاویاری مخصوص ایران است که در انواع ماهیان خاویاری بعد از نژاد روسی قرار دارد و کیفیت خاویار آن از انواع روسی بسیار بالاتر است.
در این مرکز پرورش روال و روند پرورش بسیار دقیق و جالب است. مهدی اسلامی عضو هیاتمدیره و از گردانندگان این مجموعه، گرچه شاخه اصلی فعالیتش ساخت و ساز تخصصی در سازههای پرورش ماهی است اما به طور کامل از روند پرورش ماهیان خاویاری اطلاع دارد. او از ابتدا شروع میکند که پرورش این ماهیان فقط با آب دریا و در شرایط واقعی زندگی این ماهی انجام میشود. او میگوید: ماهیان خاویاری را نمیتوان مانند دیگر ماهیها پرورش داد. این ماهیها باید شرایط آب دریا را داشته باشند. تمام این حوضچهها از آب دریا پر میشوند. کل مجموعه و حوضچههای پرورش ماهی شش متر پایینتر از سطح دریا هستند و با پمپی که آب دریا (با استفاده از اختلاف سطح) 50 متر مکعب در ثانیه قدرت پمپاژ دارد.
او اضافه میکند: برق این مجموعه دو مگاوات است و سردکنندههای آب (چون درمای آب باید 24 درجه باشد) فقط در دو یا سه ماه گرم سال کار میکنند در بقیه مواقع سال نیاز به سرد کردن دمای آب نیست. با این همه شرایط محیطی آب (دما، میزان اکسیژن، ذرات معلق و...) هر روز اندازهگیری و چک میشود.
وقتی از او در مورد استخر و حوضچهای که در کنار این مجموعه و در دریا واقع شده میپرسیم او توضیح میدهد: اینجا سه بخش دارد، فاز یک، که فقط ماهیهای ماده هستند و تعیین جنسیت شدهاند. فاز دو که هنوز تعیین جنسیت نشدهاند و استخر دریا. استخر دریا برای این است که پس از مولد سازی و جابهجایی ماهی، در آن فضا کمی استراحت کرده و استرس و تنش نداشته باشند.
اسلامی در مورد توسعه و فاز بعدی این مجموعه که تا حدود 50 درصد پیشرفت فیزیکی هم داشته میگوید: فاز بعدی این مرکز یک پایانه صادراتی خاویار و گوشت ماهیان خاویاری است که بنای این فاز تا 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. این فاز حتی برای فرآوری و تولید محصولات جانبی نیز برنامهریزی دارد تا محصولات به شیوه خام صادر نشوند.
او اضافه میکند: این مرکز علاوه بر اینکه یک مرکز تمام مکانیزه پرورش ماهیان خاویاری است، یک واحد نمونه دانشبنیان نیز هست. اینجا حتی کارشناسان معمولی ما هم دارای تحصیلات عالیه و از آن مهمتر مرتبط با شغلشان هستند.
اسلامی در مورد تغذیه و پرورش اصلی ماهیان خاویاری که باید بسیار دقیق و منظم باشد میگوید: غذای ماهیان خاویاری باید بسیار دقیق باشد. به همین دلیل هم غذای ماهیان خاویاری بسیار گرانقیمت است. غذای ماهیان خاویاری مخلوطی از پودر گوشت، پودر مرغ، ماهیهای ریز، آرد، سویا، ملاس، انواع مواد معدنی و ویتامینها و... است. هر کیلو غذای ماهیان خاویاری حدود 550 هزارتومان است. بخش مهمی از غذای ماهیان خاویاری به خصوص مواد معدنی و ویتامینها از کشور آلمان خریداری میشود.
او اضافه میکند: به دلیل مشکلاتی که وجود داشت ما مجبور شدیم که غذای ماهیها را خودمان تولید کنیم. در حال حاضر ما کیفیترین غذای ماهیان خاویاری را خودمان تولید میکنیم. حتی استانداردهای آن را از مراکز مهم تغذیه آبزیان در کشورهایی مانند آلمان دریافت کردهایم.
از بالای حوضچههای ماهی رد میشویم، ماهیها خیلی آهسته و چرخزنان به سمت بالا میآیند اما برای خوردن غذا هیچ تلاش خاصی نمیکنند و هجوم نمیآورند. این نوع از ماهیها کفخوار هستند و غذا را از سطح آب نمیگیرند. وقتی از بخش حوضچهها بیرون میآییم به دلیل گرمتر شدن هوا بوی آب دریا بیشتر به مشام میرسد. محوطه گلکاری شده، خیس است و کارگری آهسته برگهای زیر درختان را جارو میزند.
دیدگاه تان را بنویسید