پای لنگ گردشگری روستایی

ستیا کلانتری مجری تور در اروپا درباره مقایسه گردشگری روستایی میان ایران و این کشورها می‌گوید در کشورهای اروپایی سازمان گردشگری از قدرت بسیار بالایی برخوردار است. زمانی که جاذبه‌ای توسط این سازمان معرفی می‌شود بدین معناست که تمام زیرساخت‌ها در این مقصد فراهم‌شده است و این در حالی است که سازمان امور گردشگری تنها عهده‌دار صدور مجوز است.

او می‌افزاید: در این کشورها تأمین زیرساخت‌ها از وظایف سازمان گردشگری است و این در حالی است که در ایران شهرداری‌ها و سایر ارگان‌ها باید زیرساخت‌های مرتبط با این حوزه را فراهم کنند و همین امر باعث شده ما مسائل را در کنار همدیگر ندیده و با توجه به ضعف ارتباطات بین بخشی، شاهد کاستی‌هایی در مقاصد به‌ویژه در روستاها باشیم.

این توراپراتور ادامه می‌دهد: نتیجه این ناهماهنگی‌ها سبب می‌شود گردشگری که یک‌بار مقصدی را تجربه کند به‌ندرت به  سفر دوباره به این مقصد فکر کند و به‌این‌ترتیب پایداری را در گردشگری بسیاری از مناطق روستایی شاهد نباشیم.

او از ضعف سرویس‌های بهداشتی به‌ویژه در شهرهای کوچک به‌عنوان یکی از نقاط ضعف آن‌ها در گردشگری نام می‌برد و میگوید: در شهرهای بزرگ نظیر تبریز یا تهران شاهد یک سیستم مدیریتی در خصوص سرویس‌های بهداشتی هستیم، اما در شهرستان‌های کوچک این موضوع به‌رغم اهمیت آن در صنعت گردشگری، رها شده و برنامه‌ای برای آن وجود ندارد. در این مناطق حتی درخواست‌های شرکت‌های خصوصی در این زمینه نیز نادیده گرفته می‌شود.

فقدان آگاهی و عدم آموزش دهیاران از عواملی است که سبب بی‌نصیب ماندن روستاها از صنعت گردشگری و ناپایداری آن می‌شود، کلانتری با بیان این مطلب می‌افزاید: در برخی روستاها دهیار و یا یکی دیگر از اعضای روستا یک یا دو خانه قدیمی را به قیمت پنج تا 10 میلیون تومان می‌خرد و قصد دارد آن را به اقامتگاه گردشگری تبدیل کند، اما بدون در نظر گرفتن ضوابط اقامتگاه‌های گردشگری و انجام هرگونه عملیات مرمت، این خبر از سوی مسئولان پخش می‌شود که روستای موردنظر آماده پذیرایی از گردشگران است. در این شرایط برخی به‌واسطه خبر منتشرشده به منطقه مراجعه کرده، اما نمی‌توانند خدمات اقامت و پذیرایی دریافت کنند. چنین وضعیتی نشان می‌دهد در نگاه مسئولان صرف ارائه آمار و خبرهای کلی بیش از نتایج آن در صنعت گردشگری اهمیت دارد.

او بخشی دیگری از مشکل گردشگری ایران را در اطلاع‌رسانی‌های نادرست و کامل نبودن بروشورهای گردشگری می‌داند و می‌افزاید در بروشورهایی که در اختیار مسافران قرار می‌گیرد تنها جاذبه‌ها ذکرشده‌اند؛ اما درباره خدمات اقامتی و پذیرایی هیچ داده‌ای را شاهد نیستیم.

کلانتری که تجربه مجری‌گری تور در ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و سایر کشورهای اروپایی را دارد، به تجربه خود در این کشورها اشاره کرده و می‌گوید: در این کشورها اگر به‌عنوان‌مثال به دنبال گردشگری کشاورزی باشید ملاحظه می‌کنید انواع راهنماهای مختلف در شهر برای شما تدارک دیده‌اند. اینکه شما باید به کدام روستا رفته، چه محل اقامتی و پذیرایی در این روستا وجود دارد و از کدام جاذبه‌ها می‌توانید دیدن کنید. در این کشورها حتی اگر بروشور نداشته باشید با توجه به علائم درج‌شده می‌توانید به‌راحتی از سفرتان لذت ببرید.

او درباره موضوع مدیریت پسماند به‌عنوان یکی از آسیب‌های گردشگری روستایی و طبیعت‌گردی ایران می‌افزاید: در اروپا حتی در کوچک‌ترین روستاها هم تفکیک زباله رعایت شده و در همه آن‌ها پنج نمونه سطل برای زباله تر، پلاستیک و فلز، کاغذ، شیشه، سایر زباله‌ها در نظر گرفته‌اند که عدم رعایت آن‌ها جریمه بالایی را به دنبال دارد. درعین‌حال این سطل‌ها که هر کدام در داشته و از گزند باد و باران نیز مصون هستند باعث می‌شود ما شاهد انباشت زباله در این مناطق نباشیم و این در حالی است که در روستاهای ایران گردشگری به عاملی برای انباشت زباله‌ها در روستاها تبدیل شده است./