هنوز راهی باثبات برای تثبیت قیمتهای بازار پایان سال پیدا نشده است
پاییزبازار میوه شب عید؛ روانی یا واقعی
داستان گرانی میوه در بازار شب عید هرساله و در هر دولت تکرار میشود
میوه ازجمله اقلامی است که داستان گرانی آن در بازار شب عید هرساله و صرفنظر از اینکه کچه کسی بر کرسی دولت تکیه زده است، تکرار میشود. ریشهیابی در این زمینه پای عوامل گوناگون میانبخشی را به میان میآورد که از مهمترین آنها میتوان به حضور دلالان در بازار میوه، رها شدن بخش بازرگانی محصولات کشاورزی و کوتاهی در بخش نظارت بر قیمتها در بازار اشاره کرد.
هرساله بازار میوه شب عید با چاشنی گرانی همراه است و زمزمههای کمبود میوه در ایام آخر سال به داغتر شدن بازار آن دامن میزند. میوه ازجمله اقلامی است که داستان گرانی آن در بازار شب عید هرساله تکرار میشود و این دولت و آن دولت هم نمیشناسد. ریشهیابی در این زمینه پای عوامل گوناگون میانبخشی را به میان میآورد که از مهمترین آنها میتوان به حضور دلالان در بازار میوه، رها شدن بخش بازرگانی محصولات کشاورزی و کوتاهی در بخش نظارت بر قیمتها در بازار اشاره کرد. عواملی که باعث شدهاند، برخی فروشندگان با ترفندهای مختلف از کاستیها سوءاستفاده کنند و بازی قیمت را به بازار بیاورند.
بازی قیمتها در حالی هرساله به بازار میوهها راه مییابد که به اعتقاد برخی از کارشناسان تأثیر بار روانی شب عید را نمیتوان بر قیمتها نادیده گرفت، حتی باوجود وفور محصولات باغی در بازار.
بررسیها نشان میدهد که باغداران و کشاورزان به علت آشنا نبودن با بازار فروش یا به قولی بخش بازرگانی، بیشترین ضرر را در فروش محصولات میدهند، زیرا مشام دلالان برای سوءاستفاده از این نابلدی باغداران و کشاورزان تیز میشود و در این میان رسم دیرین بُزخری میوه دوباره رونق میگیرد.
هنوز گرانی نیامده
اندکی تا پایان سال وقت باقی است و دولتیها رسم قدیمی را برای مقابله با این بازی قدیمی شروع کردهاند. بر این اساس چندی پیش علیاوسط هاشمی، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاونی روستایی از توزیع 60 هزار تن پرتقال و سیب برای مصارف شب عید خبر داد که از 20 اسفند 96 در میادین میوه و ترهبار و سههزار فروشگاه تعاونی روستایی توزیع میشود.
همچنین بر اساس آمارهای اعلامشده توسط دفتر میوههای گرمسیری و نیمهگرمسیری وزارت جهاد کشاورزی امسال تولید مرکبات پنج میلیون و 75 هزار تن اعلام شده است. با توجه به این آمار دو میلیون و 900 هزار تن پرتقال تولید خواهد شد که یک میلیون و 700 هزار تن از این میزان مربوط به استانهای شمالی و مابقی مربوط به استانهای جنوبی است. گفتنی است 60 هزار تن پرتقال و سیب برای بازار میوه شب عید ذخیرهسازی شده است.
خرید تضمینی میوه توسط دولت بله یا خیر؟
اندکی به رسیدن شب عید باقی است و وعده وعیدهای مسئولان طبق روال هرساله و در راستای کنترل قیمتها در بازار میوه شب عید، از هر گوشه و کناری به گوش میرسد. این در شرایطی است که با توجه به اینکه برخی از محصولات استراتژیک مانند گندم، جو، دانههای روغنی، برنج و... توسط دولت خرید تضمینی میشود، اما محصولات باغی بهویژه مرکبات، شاید به دلیل سیاستگذاریهای کلان تغییر الگوی کشت نتوانسته آنطور که باید جای خود را در میان لیست خریدهای تضمینی دولت باز کند و همین موضوع باعث شده تا دلالان میوه بهخوبی در بازار میوه و مرکبات جولان میدهند و به دلیل نبود حمایت دولت از این بخش، باغداران میوه خود بر سر درخت را با پایینترین قیمت ممکن به فروش میرسانند. یکی از راهکارهای جلوگیری از ضرر تولیدکنندگان در بازار را خرید تضمینی محصولات باغی همچون سایر محصولات کشاورزی میدانند و در مقابل عدهای معتقدند خرید تضمینی راهکار مناسبی نیست و بار بیشتری را به مصرفکننده منتقل میکند. چراکه به دلیل رعایت نکردن استانداردهای لازم و در نظر نگرفتن قیمتهای جهانی محصولات کشاورزی، فاصله زیادی بین قیمت خرید و قیمت فروش به وجود میآید که درنهایت این اختلاف قیمت باید توسط مصرفکننده جبران شود.
محصولات کشاورزی و باغی وارد بورس شوند
رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفتوگو با «ایانا» میگوید: «حضور دلالان در بازار میوه از گذشته تاکنون وجود داشته و نمیتوان تأثیر واسطهها را در بازار نادیده گرفت. باید اشاره کرد، اغلب شرایطی ایجاد میشود که تولید بر عرضه پیشی میگیرد و میوهها روی دست باغداران باقی میماند بهطوریکه حتی دلالان نیز اقدام به خرید محصولات نمیکنند.»
وی یادآوری میکند: «بازار شب عید امسال از حیث وفور میوه در آرامش به سر میبرد و در حال حاضر وزارت صنعت و معدن و تجارت و همچنین وزارت جهاد کشاورزی برای شب عید ذخیرهسازی لازم را انجام دادهاند. بر این اساس امسال هیچ مشکلی برای عرضه محصولات لازمه وجود ندارد، اما در این بین چیزی که باعث نوسان قیمت در بازار میوه میشود، حضور دلالان و نیز فروشندههای سودجویی است که با استفاده از غفلت و نبود نظارت کافی در بازار، اقدام به فروش میوه با هر قیمتی که میخواهند میکنند. بدین ترتیب بازار شب عید بهشدت نیاز به نظارت دقیق سازمان حمایت از مصرفکنندگان دارد تا از ارائه قیمتهای نجومی توسط فروشندگان جلوگیری شود.»
نورانی ادامه میدهد: «در مورد خرید تضمینی توسط دولت نیز باید به این نکته اشاره کرد که استفاده از این راهکار برای تعدیل و نیز سودرسانی به تولیدکنندگان اصلاً مناسب نیست. چراکه با خرید تضمینی، باغدار حاضر به بالا بردن کیفیت تولیدات خود نخواهد بود. پیشنهاد میشود بهجای خرید تضمینی توسط دولت، محصولات کشاورزی و باغی وارد بورس شوند تا وضعیت رقابتی بهتری برای تولیدکنندگان ایجاد شود. با خرید تضمینی تولیدکنندگان با کمترین کیفیت ممکن اقدام به تولید میکنند چراکه با هر کیفیتی دولت از آنها خرید لازم را میکند.»
وی با اشاره به اینکه بهتر است دولت نسبت به کشاورزان و باغداران نگاه ارشادی داشته باشد و به تصحیح زیرساختها بپردازد، میگوید: «تولیدکنندگانی که با کیفیت بالا اقدام به تولید میکنند محصول خود را با قیمت خرید تضمینی به فروش نمیرسانند. علت این خودداری این است که قیمت این نوع خرید توسط دولت قیمت کف محصول تولید شده است.»
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران ادامه میدهد: «نکته دیگری که در زمینه میوه شب عید باید عنوان شود، گرانی موز در بازار امسال است. در حال حاضر قیمت موز در بازار 20 درصد افزایش داشته چراکه با بالا رفتن قیمت ارز، واردکنندگان مجبور به استفاده از ارز گران در بازار هستند؛ بنابراین تعرفه موز هماکنون به 26 درصد رسیده است. علاوه بر موز، لیموترش و سیرخشک نیز در حال حاضر با قیمت بالایی در بازار یافت میشود. بر این اساس برای تعدیل قیمت این محصولات پیشنهاد میشود که پرتقال و سیب صادر شود تا بتوان سیر و لیموترش را بهجای این دو محصول وارد و کمی قیمتها را تعدیل کرد.»
پدیدآورنده: ساناز بردبار
دیدگاه تان را بنویسید