روستاها کاریکاتور کوچکی از شهرها نباشند
شهروند| دیروز برگزاری همایش روز ملی روستا و عشایر فرصتی شد تا هم مسئولان از مشکلات و چالش‌های روستاییان و عشایر بگویند و برای آن راهکارهایی را ارایه بدهند و هم اسحاق جهانگیری از این بگوید که نباید به بهانه مبارزه با فساد اقدام به تصفیه حساب سیاسی کرد. جهانگیری بیکاری، کمبود آب و محیط‌زیست را از مهمترین چالش‌های روستاییان و عشایر دانست که باید برای حل آنها فکری کرد. در این همایش محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت هم کاهش اشتغال جوانان در مناطق روستایی را باعث نگرانی شدید دانست و عنوان کرد که در برنامه ششم باید برای یک میلیون و ۹۱۴ هزار نفر فرصت شغلی در این مناطق ایجاد شود.
مبارزه با فساد خط قرمز نداشته باشد
معاون اول رئیس‌جمهوری که حالا با موضوع دستگیری برادرش، برخی از رسانه‌های مخالف دولت فرصت را برای هجمه وارد کردن به او مناسب دیده‌اند، تأکید کرد که در مبارزه با فساد نباید خط قرمزی وجود داشته باشد و هیچ‌کس حق ندارد به این بهانه تصفیه حساب سیاسی کند.
جهانگیری با اشاره به این‌که فساد در کشور زیاد شده و به جاهای حساسی رسیده است، تأکید کرد که بیش از دیگران می‌داند فساد تا کجا رخنه کرده است؛ بنابراین باید با جدیت با آن مبارزه کرد و هیچ خط قرمزی نباید با فساد وجود داشته باشد.
به گفته او هیچ‌کس حق ندارد خودسر به حریم بخش خصوصی تجاوز کند و هر کس غیر از این حرکت کند، قطعا در مسیر آمریکا و دشمن قرار می‌گیرد.
مدار اقتصاد در دست بخش خصوصی است
معاون اول رئیس‌جمهوری با بیان این موضوع که امروز مدار اقتصاد کشور در دست بخش خصوصی است، عنوان کرد که بخش خصوصی هم دانا، عاقل و آگاه است و با هر حرکت مسئولان می‌داند که آنها چقدر به حرف‌ها پایبند هستند و به آنها عمل می‌کنند.
به گفته جهانگیری وقتی بخش خصوصی ببیند با افراد بخش خصوصی در جاهای مختلف برخورد می‌شود، می‌گوید این مسئولان فقط حرف می‌زنند و اهل میدان‌دادن نیستند؛ بخش خصوصی هم می‌خواهد حتما با فساد مقابله شود و متاسفانه فساد در کشور سازمان‌یافته شده است.
معاون اول رئیس‌جمهوری در عین حال تأکید کرد که قانون باید در همه جا حاکم باشد و نهادهای امنیتی و همه باید در چارچوب قانون عمل کنند تا سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری امنیت داشته و بخش خصوصی میدان‌دار باشد و با فساد مبارزه شود.
چالش آب مشکل کلیدی روستاهاست
جهانگیری در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد که چالش‌های پیش روی کشور با برنامه، پشتکار و مدیریت صحیح قابل حل است و با اتکا به ظرفیت‌های درون کشور می‌توان اقتصاد را سامان داد و بیکاری را حل و معیشت و زندگی مردم را به زندگی شرافتمندانه‌ای تبدیل کرد.
او چالش آب را یکی از مشکلات کلیدی روستایی دانست و عنوان کرد که ما باید راهبردهایی اتخاذ کنیم که بتوانیم توسعه پایدار روستایی را به روش بهره‌برداری صحیح و بهره‌ور از منابع آب کشور داشته باشیم.
به گفته معاون اول رئیس‌جمهوری در زمینه آب کارهای زیادی در سال گذشته تجربه و متاسفانه در دوره‌هایی تعطیل شد و اگر آن روش‌ها ادامه پیدا می‌کرد، باید اکنون در طول یک برنامه چند میلیون هکتار از اراضی و بیابان‌های کشور از طرح‌های آبخیزداری استفاده می‌کرد.
جهانگیری در عین حال تأکید کرد که در برنامه ششم توسعه و در دولت دوازدهم حتما باید در رابطه با آبخیزداری و آبخوان‌داری به عنوان روش‌های کوچکی که می‌تواند منابع آب کشور را حفاظت کند اقدام کرد و البته روش‌های آبیاری مدرن با منابع بیشتر در دستور کار دولت قرار گرفته که در این زمینه روستاییان باید کمک کنند تا عملیاتی شود.
این مقام مسئول در ادامه به چالش محیط‌زیست که سومین چالش کلیدی روستاییان و عشایر است، اشاره کرد و گفت: ما باید از منابع بسیار ذیقیمتی مثل خاک حاصلخیز، جنگل‌ها و مراتع کشور که با هیچ چیز قابل قیاس نیست به صورت جدی حفاظت و حراست کنیم.
او برای حل معضل زمین‌خواری هم که به یکی از بزرگترین مشکلات کشور در مقطع فعلی تبدیل شده، پیشنهاد داد تا روستاییان خود کمک کنند و نگذارند عده‌ای سودجود زمین‌های حاصلخیز کشاورزی را به کاربری‌های دیگری تبدیل کنند.
جهانگیری تأکید کرد در شرایطی که زمین‌های دیگری برای ویلاسازی، کارخانه‌سازی و کاربری‌های دیگر وجود دارد، نباید زمین‌های حاصلخیز کشاورزی و مراتع حاصلخیز که یک سانتیمتر آن قرن‌ها طول می‌کشد که شکل بگیرد از دسترس خارج شود.
٩٢درصد روستاییان راه آسفالته دارند
او با بیان این‌که در زمینه توسعه روستایی باید به خدمات زیربنایی و مورد نیاز روستاییان مثل راه روستایی بپردازیم، خاطرنشان کرد که امروز ٩٢درصد جمعیت روستایی از راه آسفالته مناسب برخوردار هستند و باید تلاش کنیم این شبکه راهی به بقیه نقاط کشور منتقل شود.
آن طور که معاون اول رئیس‌جمهوری می‌گوید باید روستایی‌ها آب آشامیدنی سالم داشته باشند که بر این اساس سال گذشته دولت از منابع صندوق توسعه ملی ٥٠٠میلیون دلار و امسال ٣٠٠میلیون دلار در این زمینه اختصاص داد. سال گذشته به تنهایی به اندازه ١٠ سال قبل به روستاها آب سالم، لوله‌کشی و پایدار و در یک سال به ٢هزار و ٩٥٠ روستا آب لوله‌کشی و سالم رسانده شد.
جهانگیری گازرسانی و تکمیل شبکه گاز در روستاها را از دیگر برنامه‌های در دستور کار دولت دوازدهم عنوان کرد و افزود: امروز ٧٧درصد جمعیت روستایی و ٦١درصد روستاهای بالای ٢٠ خانوار از نعمت گاز برخوردار هستند.
معاون اول رئیس‌جمهوری به پوشش خدمات اینترنت پرسرعت در روستاها اشاره کرد و گفت: برای این‌که مردم و فرزندان تحصیلکرده روستایی و عشایر بتوانند از اینترنت استفاده کنند، اقدامات خوبی صورت گرفته و در حال حاضر ٢٦هزار و ٨٠٠ روستا از این امکان بهره‌مند هستند.
پروژه‌های روستایی تسهیلات می‌گیرند
او در عین حال از اختصاص منابع مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در روستاها و اعطای تسهیلات برای اجرای پروژه‌های روستایی خبر داد و عنوان کرد که حدود ٦ هزار میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی و معادل آن یعنی ٦ هزار میلیارد تومان دیگر از منابع بانک‌ها و موسسات بانکی با نرخ سود پایین در نظر گرفته شده تا در روستاها سرمایه‌گذاری شود.
به گفته معاون اول رئیس‌جمهوری نرخ سود این تسهیلات در روستاهای مناطق مرزی کشور ٤درصد، در سایر روستاها ٦درصد و برای فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان در روستاها نیز ٤درصد در نظر گرفته شده و این منابع مالی می‌تواند جهش مناسب اقتصادی در مناطق روستایی و عشایری کشور ایجاد کند.
جهانگیری عنوان کرد که بخش خصوصی علاقه‌مند به روستاها می‌تواند از این تسهیلات استفاده کند، اما باید در نظر داشته باشیم که نباید برخی افراد به بهانه استفاده از تسهیلات وارد روستاها شوند، ضمن آن‌که باید طرح‌هایی در روستاها اجرا شود که مکمل ظرفیت‌های روستایی باشد.
معاون اول رئیس‌جمهوری تأکید کرد برای این‌که توسعه همه‌جانبه کشور به‌طور متوازن و همزمان پیش برود، حتما باید در برنامه‌های توسعه، موضوع توسعه روستایی مورد توجه قرار بگیرد و در این زمینه مشارکت خود روستاییان در برنامه‌ریزی برای توسعه روستاها می‌تواند نقشی مهم و سازنده داشته باشد.
به گفته معاون اول رئیس‌جمهوری، باید در توسعه روستایی به مدل بومی توسعه در روستاها اندیشید و برنامه‌ریزان و صاحب‌نظران نباید این‌گونه بیندیشند که روستایی زمانی توسعه می‌یابد که شهری شود.
آن‌طور که جهانگیری می‌گوید، مدل و سبک زندگی روستاهای کشور و نگرش روستاییان به زندگی حتی می‌تواند در مناطق شهری نیز مورد استفاده قرار بگیرد و این تصوری نادرست است که روستایی زمانی به توسعه می‌رسد که شهری شود.
معاون اول رئیس‌جمهوری معتقد است که ما باید مدلی ارایه دهیم که ضمن دارا بودن ویژگی‌های مثبت زندگی روستایی و عشایری، مسیر مطلوب توسعه نیز در آن لحاظ شده باشد و باید برنامه‌های توسعه‌ای در روستاها به‌گونه‌ای باشد که درعین برخورداری از همه خدمات مورد نیاز زندگی و فناوری‌های جدید، روستا همچنان روستا بماند و نباید روستاها به کاریکاتور کوچکی از شهر تبدیل شوند.
روح اقتصاد مقاومتی
بر سیاست‌های اقتصادی حاکم باشد
جهانگیری در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به این‌که روح اقتصاد مقاومتی باید بر همه سیاست‌های اقتصادی کشور حاکم باشد، روستاها و عشایر را از مهمترین کانون‌ها در موضوع اقتصاد مقاومتی دانست، زیرا روستاها و عشایر مهمترین کانون تولید هستند.
به گفته جهانگیری، امروز کشورمان با چالش‌های مختلفی روبه‌روست که این چالش‌ها به‌ویژه در زندگی روستایی و عشایر، بیکاری، آب و محیط زیست است.
آن‌طور که معاون اول رئیس‌جمهوری می‌گوید، امروز یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های کل جامعه ایران مسأله بیکاری است و در این شرایط سیاست‌های اقتصادی‌ای می‌تواند موفق باشد که با اجرای آنها اقتصاد را مقاوم، بزرگ و اشتغالزا کنیم و به همین دلیل تأکید شده که هدف دولت باید رشد مستمر، پایدار و اشتغالزا باشد.
جهانگیری درعین‌حال عنوان کرد که دولت در این مقطع نباید دنبال هر رشد اقتصادی‌ای برود و باید رشد اقتصادی مستمر و پایدار و متکی به همه بخش‌های کشور را دنبال کند، چون این شکل از رشد اقتصادی است که اشتغالزا بوده و امنیت تولید‌کننده و سرمایه‌گذار را فراهم می‌کند.
او در ادامه به نامگذاری سال ٩٦ از سوی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال اشاره کرد و گفت: نکته‌ای که رهبری بعد از این جمله گفتند این بود که برای این کار باید سرمایه‌گذاری شود و برای سرمایه‌گذاری باید امنیت سرمایه‌گذاری برقرار شود. امنیت سرمایه‌گذاری یعنی امنیت روانی، امنیت مالی و امنیت اقتصادی در سراسر کشور.
بیکاری در مناطق روستایی نگران‌کننده است
سخنگوی دولت هم در این همایش با بیان این‌که کاهش اشتغال جوانان در مناطق روستایی باعث نگرانی دولت است، عنوان کرد که در برنامه ششم باید برای یک‌میلیون و ۹۱۴هزار نفر فرصت شغلی در این مناطق ایجاد شود که تحقق این امر نیاز به توجه ویژه و برنامه‌ریزی دارد.
به گفته محمدباقر نوبخت، امروزه کشورها منظرهای دیگری را برای توسعه‌یافتگی خود در نظر می‌گیرند و دیگر بر آن اساس تقسیم نمی‌شوند که چقدر در زیر زمین‌شان منابع وجود دارد یا چقدر روی زمین ساخت‌وساز انجام داده‌اند، بلکه عنصری که کشورها را براساس آن رده‌بندی می‌کنند، آن است که در آن کشور چقدر افراد فرهیخته وجود دارد.
نوبخت عنوان کرد که در نگاه توسعه، راه‌ها، پل‌ها و ذخایر معدنی دیگر یک اولویت نیست بلکه نخبگان هر کشور در این ارتباط تأثیرگذارند که در برنامه ششم توسعه نیز چنین نگاهی به توسعه روستاها شده است.
او عنوان کرد که طبق آخرین آمار سرشماری کشور، جمعیت روستایی ٣,٣درصد تقلیل پیدا کرده و نرخ رشد جمعیت در جامعه روستایی ٦٧ صدم‌درصد کاهش داشته که این دو عدد نشان می‌دهد جامعه روستایی کشور با تقلیل کیفیت همراه است.
آن‌طور که رئیس سازمان برنامه و بودجه می‌گوید، جمعیت کل بیکار در روستاهای کشور به دلیل مهاجرت‌های صورت‌گرفته کاهش یافته، اما باید توجه داشت که وضع بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٥سال از بیش از ١٨درصد به بیش از ٢٢درصد افزایش یافته که این امر باعث نگرانی است و درواقع کیفیت آن کاهش یافته است.
به گفته او، جمعیت فارغ‌التحصیلان روستایی از ٥٣٠هزار نفر به ٩١٠هزار نفر در آخرین سرشماری افزایش یافته که این امر نشان می‌دهد در جمعیت روستایی کشورمان تعداد افراد تحصیلکرده بیشتر شده است.
مزیت برای زندگی در روستا ایجاد کنیم
در این همایش وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم عنوان کرد که اگر در روستاها مزیت‌هایی برای زندگی بهتر ایجاد کنیم، روستایی به شهر مهاجرت نمی‌کند و جلوی مهاجرت بی‌رویه گرفته می‌شود.
به گفته علی ربیعی، با گذشت چهار دهه، هنوز نتوانسته‌ایم برنامه‌ای تدوین کنیم که از مشکلات روستاییان کاسته شود و با گذشت چند برنامه توسعه، همچنان مسائل جامعه روستایی پابرجاست و به دلیل نبود سیاستگذاری‌های درست، روستاها درحال تبدیل شدن به حاشیه شهرها هستند.
به گفته ربیعی، با تلاش‌هایی که انجام شده ارزش دفترچه بیمه روستاییان در چند سال اخیر ٤٠ برابر افزایش یافته و در حوزه «آی‌سی‌تی» نیز حرکت رو به جلو داریم.
آن‌طور که وزیر کار می‌گوید، اکنون ١,٥میلیون روستایی تحت پوشش بیمه روستایی و عشایر قرار دارند که می‌توانند از مزایای بازنشستگی بهره‌مند شوند.
ربیعی با انتقاد از وام‌هایی که در سال‌های گذشته به روستاییان پرداخت شده عنوان کرد که این وام‌ها روستاییان را به افرادی بدهکار تبدیل کرد.
روستاها پایانه‌های
ویژه حمل محصولات کشاورزی ندارند
در این همایش، وزیر راه و شهرسازی هم نبود پایانه‌های ویژه حمل محصولات کشاورزی را یکی از حلقه‌های مفقوده در روستاها دانست و تأکید کرد که برای توسعه و آبادانی روستاها وجود یک نظام حمل‌ونقل یکپارچه بین روستاها و شهرها ضروری است تا تولید و تسهیل عرضه محصولات کشاورزی در بازارهای هدف، ارزش افزوده بیشتری داشته باشد.
به گفته عباس آخوندی، در دو‌سال گذشته زمینه‌های ایجاد پایانه‌های ویژه محصولات کشاورزی به‌خصوص در نقاط گرمسیری در وزارت راه وشهرسازی فراهم شده اما ایجاد این پایانه‌ها در روستاها به یک جریان ملی همه‌جانبه نیاز دارد.
آن‌طور که این مقام مسئول می‌گوید، در برنامه ششم توسعه ساخت ١٣هزار و ٥٠٠ کیلومتر راه روستایی در دستور کار وزارت راه و شهرسازی است و هم‌اکنون ١٠٧هزار کیلومتر راه روستایی در کشور وجود دارد و ٩٣درصد روستاییان به راه آسفالته دسترسی دارند.
به گفته وزیر راه و شهرسازی، در برنامه چهارم و پنجم یک‌میلیون و ٨٠٠هزار واحد روستایی بهسازی شده و سالانه ٢٠٠هزار واحد روستایی در کشور نوسازی و بهسازی می‌شود.
آخوندی درعین‌حال تأثیرپذیری روستاها از کلانشهرها و شهرهای بزرگ را مسأله‌ای دانست که نمی‌توان آن را بدون برنامه رها کرد و حتما باید برای آن چاره‌‌اندیشی شود، زیرا روستاهای پیرامون شهرهای بزرگ و کلانشهرها بشدت تحت‌تأثیر اقتصاد شهرها قرار دارند.
به گفته وزیر راه و شهرسازی، روستاها مراکز تولید ملی در خودکفایی مایحتاج عمومی زندگی مردم هستند، اما در سال‌های اخیر وابستگی روستاها به شهرها مسأله خودکفایی روستاها را مورد شک و تردید قرار داده است.
دیدگاه تان را بنویسید