آغاز فصل آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور

فصل پاییز آغاز بروز پدیده وارونگی هوا و افزایش شدن آلودگی در کلانشهرهای کشور است. در فصول سرد سال از آنجا که لوازم گرمایشی منازل نیز به منابع آلودگی افزوده می‌شوند و شرایط دمای هوا امکان بروز پدیده وارونگی هوا را تشدید می‌کند، بیش از هر زمان دیگری شاهد مشکلات ناشی از آلودگی هوا هستیم.

به گزارش خبرنگار ایانا، با شروع فصل مدرسه و آغاز ترددهای بیشتر در شهر به همراه تغییرات دمایی هوا که با راه اندازی لوازم گرمایشی در منازل همراه است، عموما شاهد پدیده وارونگی هوا هستیم. در حالت عادی و از لحاظ فیزیکی، هوای گرم به سمت بالا و هوای سرد به دلیل سنگینی به سمت پایین حرکت می‌کند. در اوایل روز و هنگام طلوع خورشید لایه‌های زمین به دلیل برخورد اشعه‌های نور خورشید گرم‌تر از لایه‌های زیرین می‌شود . با شروع روز و آغاز فعالیت‌های انسانی و مصرف سوخت، دمای هوای سطح زمین زیاد می‌شود. این هوای گرم هنگام صعود و حرکت به سمت بالا یا هنگام جا به جایی به‌وسیله باد با لایه‌ای هم دما از هوا که توسط تابش خورشید در طبقات فوقانی جو تشکیل شده، برخورد می‌کند و این مسئله مانع صعود و تبادل هوا می‌شود. نتیجه آن تشکیل یک سطح پوششی بالای شهر است که با گذشت زمان و افزایش فعالیت‌های انسانی و به دلیل حبس هوا در زیر این لایه، مواد آلاینده تولید شده در سطح زمین باقی مانده و بالا نمی‌روند. در نتیجه وقوع پدیده وارونگی هوا بسیاری از شهروندان دچار مشکلات تنفسی می‌شوند. به گفته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست تردد بیش از حد خودروهای شهری، وسایل گرمایشی خانگی، افزایش تعداد خودروهای فرسوده در شهرها، و فعالیت کارخانه‌ها و معادن شن و ماسه و نیروگاه‌های مازوت سوز بر افزایش حجم آلودگی هوای کلانشهرها و بروز پدیده وارونگی هوا بسیار تاثیرگذار هستند. به همین دلیل سازمان حفاظت محیط زیست در دوره ریاست معصومه ابتکار برای جلوگیری از آلودگی هوای کلانشهرها بحث تعطیلی پاییزه مدارس را پیگیری کرد که این طرح به تصویب مجلس نرسید.

یکی از راهکارهایی که توسط عیسی کلانتری برای مقابله با آلودگی هوای کلانشهرها مورد تاکید قرار گرفته است، کنترل وسایل نقلیه فرسوده، به‌ویژه وسایل نقلیه گازوئیل سوز است. به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست 50 درصد آلودگی هوای کلانشهری نظیر تهران به دلیل تردد خودروهای دیزلی با عمر بالای 50 سال به‌وجود می‌آید. کلانتری قصد دارد، تردد این خودروها در تهران را در صورت امکان ممنوع کند.

افزایش تعداد لوازم حمل و نقل عمومی راهکاری است که در تمام برنامه‌های مقابله با آلودگی هوای کلانشهرها گنجانده شده است. با افزایش تعداد اتوبوس، خطوط مترو و تاکسی با ایجاد سهولت در تردد شهروندان، از تعداد خودروهای تک سرنشین کاسته شده و حجم ترافیک بهبود می‌یابد. به این ترتیب آلودگی هوا نیز کمتر خواهد شد. به گفته سخنگوی فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس در راستای اجرای این هدف، به زودی هزار واگن به سیستم حمل و نقل ریلی تهران افزوده خواهد شد.

صدیف بدری درگفت وگو با خانه ملت، با اشاره به اظهارات شهردار تهران مبنی بر ورود هزار واگن طی برنامه‌ای مشخص به ناوگان مترو، گفت: مدیریت شهری در دوره گذشته اقدامات موثری را در راستای توسعه خطوط مترو درتهران انجام داد، ضمن اینکه خوشبختانه پیشرفت‌های قابل قبولی نیز در طی چند سال گذشته در راه اندازی خطوط مختلف مترو در پایتخت حاصل شد؛ اما مهم‌ترین مشکل در حمل و نقل زیرزمینی در حال حاضر کمبود واگن‌های مترو است.

نماینده مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه برای استفاده بهینه از ظرفیت مترو باید توسعه ناوگان و کمک به افزایش تعداد واگن‌ها در دستور کار قرار گیرد، افزود: برای استفاده بهتر مردم از مترو با هدف کاهش ترافیک درون شهری مدیران شهری باید برنامه ریزی‌های لازم را درجهت افزودن واگن‌های لازم به خطوط مترو صورت دهند، بنابراین ورود هزار واگن به سیستم حمل و نقل عمومی راهکار موثری برای کاهش مشکلات مترو است؛ البته دولت نیز دراین خصوص باید به تعهدات خود عمل کند.

وی با تاکید براینکه دولت باید در اختصاص هزار واگن به مترو برنامه های عملیاتی مورد را نظر را اجرایی کند، به عدم اجرای وظایف دولت طی پنج سال گذشته اشاره کرد.

نیروگاه‌های مازوت سوز هم در کلانشهرهای کشور مشکل ساز هستند. اصولا در فصل سرد سال، اولویت وزارت نفت تامین نیازهای انرژی منازل است به همین دلیل سوخت گاز در اختیار نیروگاه‌ها قرار نمی‌گیرد و این واحدها برای تولید برق سوخت مایعی به نام مازوت می‌سوزانند. مصرف این سوخت برای کلانشهرها عموما مشکل‌ساز است. رئیس جدید سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده است که از طریق رایزنی با وزیر نفت، قرار است نیروگاه شهید رجایی تهران در پاییز و زمستان امسال از سوخت مازوت استفاده نکند تا مشکل آلودگی تهران کاهش یابد.

لوازم گرمایشی منازل اگر استاندارد شوند، از حجم ذرات معلق در هوا کاسته می‌شود و بهتر است پاییز امسال قبل از راه‌اندازی لوازم گرمایشی منازل، از استاندارد بودن آنها اطمینان حاصل کنیم.

L