تامین 95 درصد غذای مردم دنیا از خاک

به گزارش خبرنگار ایانا در استان آذربایجان شرقی،  نصرت اله نجفی در همایش روز جهانی خاک در تبریز کشاورزی را دارای چالش های متعدد دانست و افزود: افزایش روزافزون جمعیت، آهکی بودن خاک های کشور، حاصلخیزی کم آنها، کمبود مواد آلی، کمبود آب، شوری خاک و آب، فرسایش خاک و آفت های مختلف از چالش هایی هستند که کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی را در استان تحت تاثیر خود قرار می دهد.

وی با اشاره به اینکه بیش از 98 درصد خاک های استان کمبود مواد آلی دارند، اظهار کرد: بررسی هایی که سال 1392 انجام شد، نشان داد بیش از 98 درصد خاک های استان کمبود نیتروژن، بیش از 77 درصد کمبود فسفر، بیش از 65 درصد کمبود آهن و بیش از 90 درصد کمبود روی دارند که این کمبودها روی تغذیه گیاهان، حیوانات و انسانها تاثیر می گذارد و افزایش قیمت کود می تواند این کمبودها را افزایش دهد.

استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز با اشاره به تامین 95 درصد غذای مردم دنیا از خاک گفت: کشاورزان تامین کننده غذای مردم هستند بنابراین باید از آنها حمایت شود.

نجفی با اشاره به اینکه ما تنها 10 الی 12 درصد خاک خوب کشاورزی در کشور داریم و این یک چالش بزرگ برای بخش کشاورزی است، گفت: مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاهان برای تولید غذای سالم در کشاورزی راهکاری است که می تواند بخش عمده ای از این چالش ها را برطرف کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز اصلاح خاک های نامناسب برای استفاده در کشاورزی را بسیار هزینه بر و در برخی موارد فاقد توجیه اقتصادی دانست و ادامه داد: ناچاریم حاصلخیزی خاک را به صورت موضعی و محدود اصلاح کنیم چرا که این چالش ها نشان می دهد ما باید در مراقبت از خاک خوب کشور جدیت نشان داده و با حاصلخیز کردن این خاکها، غذای خود را تولید کنیم.

وی در خصوص تغییر کاربری اراضی گفت: باید از تغییر کاربری اراضی با تمام قوا ممانعت کنیم و هزینه آن را آنچنان بالا ببریم که هیچ شخصی اجازه انجام آن را به خود ندهد، چرا که منابع خاک مناسب برای کشاورزی بسیار ارزشمند و محدود هستند.

نجفی قدیمی ترین راه افزایش حاصلخیزی خاک را استفاده از کودهای آلی دانست و اضافه کرد: اولین کودی که بشر در کشاورزی از آن استفاده کرده است، کودهای آلی بوده که مزایا و معایبی دارد و همین معایب سبب شد تا بشر به سمت استفاده از کودهای شیمیایی برود.

استاد دانشگاه تبریز گسترش بیماریهای مشترک انسان و دام، بوی نامناسب و آلودگی آب های جاری و زیرزمینی را از جمله معایب کودهای آلی دانست.

وی در خصوص استفاده از کودهای شیمیایی در کشاورزی گفت: مزیتهای کودهای شیمیایی از قبیل تامین نیازهای گیاه در زمان کوتاه باعث شد در برهه ای کودهای آلی به طور کامل کنار گذاشته شود اما این کودها نیز ایراداتی دارند که باعث شد برخی به استفاده از کودهای زیستی روی بیاورند.

نجفی ادامه داد: کودهای زیستی از طبیعت و برای طبیعت است و ضمن تولید غذای سالم، محیط زیست را نیز حفظ می کرد اما این کودها نیز محدودیتهای دارد که می توان به گیاه ویژه بودن و اختصاص داشتن به گیاهانی خاص، عدم وجود کود زیستی برای همه عنصرهای غذایی و تامین برخی از نیازهای گیاه از محدودیت های کودهای زیستی اشاره کرد.

وی انجام آزمون خاک را در پیشگیری از بروز مشکلات در کشاورزی بسیار موثر دانست و افزود: عوامل زیادی از قبیل آب و هوا، میزان بارندگی و اقلیم  بر میزان کود مصرفی موثر است و منبع، مقدار، روش و زمان مصرف کود در توصیه کود به کشاورزان تاثیرگذار است.

عضو هیئت علمی گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریزادامه داد: مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاهان راه حلی بود که فائو 24 سال پیش برای اولین بار آن را معرفی کرد و خواست که کشورها در کشاورزی به سمت استفاده از آن بروند و در ایران بیش از 6 سال است که این راهبرد به کار گرفته می شود و وزارت جهادکشاورزی نیز مسئولیت آن را به عهده موسسه تحقیقات خاک و آب کشور گذاشته است.

وی در پایان سخنان خود اقدامات جزیره ای را یکی از دلایل عدم توفیق در اجرای صحیح مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاهان دانست و بر لزوم همکاری و هماهنگی بخش های اجرایی و علمی مرتبط در کشور برای اجرای آن تاکید کرد.