کشاورزی حفاظت‌شده، راهکاری ممکن برای حفظ خاک در زمین‌های دیمی/ 1570 میلیون هکتار زمین در جهان زیر کشت کشاورزی حفاظتی

به گزارش ایانا از اتاق ایران، در نشست تخصصی کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی پس از اینکه غلامعلی فارغی، رئیس کمیسیون درباره اخبار روز حوزه کشاورزی و صنایع غذایی سخن گفت و حضور هیات تجاری بلندپایه اروپایی و فعالان اقتصادی ایرانی در حوزه کشاورزی، صنایع غذایی و توسعه روستایی مهم‌ترین موضوعی بود که درباره اهمیت آن صحبت کردند؛ «رضا حق‌پرست»، دانشیار معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم درباره «اهمیت کشاورزی حفاظتی در زراعت دیم» سخن گفت.

او در ابتدا از بحران کم‌آبی و بحران خاک در ایران گفت. سپس گزارشی از اجرای پروژه‌های ملی کشاورزی حفاظتی با مشارکت موسسه‌های بین‌المللی سیمیت و ایکاردا در استان کرمانشاه ارائه داد.

حق‌پرست گفت: کشاورزی حفاظتی برای حفظ خاک و افزایش حاصلخیزی بسیار مؤثر است؛ حفظ ماده آلی خاک و کاهش هزینه تولید از نکات برجسته طرح کشاورزی حفاظتی است.

به گفته حق‌پرست در این طرح، حداقل تخریب مکانیکی خاک به‌منظور برداشت بذر وجود دارد؛ همچنین پوشش دائمی سطح خاک حفظ می‌شود. البته باید تناوب زراعی مختلف شامل گیاهان پوششی را در این طرح در نظر گرفت و از تک محصولی کردن زمین‌های کشاورزی پرهیز شود.

او تأکید می‌کند: اهمیت طرح کشاورزی حفاظتی به‌قدری است که حدود 35.6 میلیون هکتار در آمریکا زیر کشت کشاورزی حفاظتی است. برزیل رتبه دوم را در این زمینه دارد و آرژانتین، کانادا و استرالیا و چین و روسیه رتبه سوم تا هفتم را به ترتیب در اختیاردارند. 1570 میلیون هکتار زمین در دنیا زیر کشت کشاورزی حفاظتی است.

حق‌پرست گفت: در کشاورزی حفاظتی سطح پوششی زمین نباید سوزانده شود؛ این گیاهان برای حفظ ذخیره رطوبت خاک و جلوگیری از فرسایش و افزایش ماده آلی خاک تأثیرگذار است. از طرفی سوزاندن بقایای گیاهی باعث افزایش گاز گلخانه‌ای و تحمیل جریمه‌های سنگین به کشور می‌شود.

او می‌گوید: بخار بیشتر روی مزرعه شخم شده در مقایسه با مزرعه بدون شخم دلیلی برای زودتر خشک شدن خاک مزارع شخم شده است. با سوزاندن گیاهان، علف و کلش روی زمین، رطوبت از خاک گرفته می‌شود.

او ادامه گزارش خود تأکید می‌کند: کشاورزی به روش حفاظتی باعث حفظ ماده آلی خاک می‌شود. همچنین کنترل بهتر علف‌های هرز در کشاورزی حفاظتی، بقایا در سطح مزرعه مانع از رسیدن نور به علف‌های هرز فتو بلاستیک می‌شود.

او ادامه می‌دهد:‌ بذر علف‌های هرز و بذور محصول قبل در سطح خاک باقی می‌مانند و در اثر سرما و خشکی، پرندگان حشرات و فعالیت‌های میکروبیولوژیکی بیشتر از روش‌های متداول کشت از بین می‌روند. همچنین رعایت تناوب در کشاورزی حفاظتی موجب کاهش علف‌های هرز در سطح مزرعه می‌شود.

او در پایان این گزارش تأکید می‌کند: با رعایت اصول کشاورزی حفاظتی دوباره خاک را زنده و حاصلخیز کنیم؛ این تنها روشی است از کشاورزی دیمی و کشاورزان وابسته به زمین‌های دیمی حفاظت می‌کند.