Iranian Agriculture News Agency

ایانا مشکل تازه بین کارخانجات و چغندرکاران را بررسی کرد:

حذف سهمیه قند و تفاله چغندرکاران؛ چالش پیش روی خوداتکایی ایران در شکر

اهرم های حمایتی از کشاورزان برای توسعه کشت چغندر از گذشته تا کنون وجود داشته و حذف اعطای تفاله چغندر و قند، آن هم در زمانی که وزارت جهاد کشاورزی عزم خود را برای خوداتکایی به شکر جزم کرده است، بیشتر باعث کاهش انگیزه تولید این محصول نزد کشاورزان خواهد شد که با هدف مسوولان ارشد متولی امنیت غذایی کشور منافات خواهد داشت.

حذف سهمیه قند و تفاله چغندرکاران؛ چالش پیش روی خوداتکایی ایران در شکر

خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) - حامد صفری‌پور :

حذف سهمیه تفاله چغندر و قند از سبد عایدات کشاورزان از جمله تصمیم هایی بود که با اتخاذ آن از سوی شورای اقتصاد، این اهرم حمایتی از کشاورزان چغندرکار ستانده شد تا بر اساس محاسبه ای ساده هر کشاورز به طور متوسط بابت حذف این سهمیه در هر هکتار بیش از یک میلیون تومان افت درآمد داشته باشد. این در حالی است که چند سال پیش از این، با صفر شدن تعرفه ۱۵۰ درصدی واردات شکر در دولت نهم و نیاز سالانه ۶۰۰ هزارتنی کشور به واردات این محصول، ۲ میلیون و ۵۲۷ هزار تن شکر در سال ۱۳۸۵ وارد کشور شده بود و متعاقب این امر شکر تولید داخل روی دست کارخانجات باقی ماند و نبود نقدینگی در این واحدها، تسویه حساب کشاورزان به تاخیر انداخت. اقدامی که منجر به این شد تا زارعین چعندرقند نسبت به کشت این محصول عقب نشینی کردند. اما به مرور با افزایش قیمت جهانی شکر، قیمت این محصول در ایران افزایش یافت و کارخانجات تا حدودی از حالت شوک خارج شدند، اما با تلاش کشاورزان و حمایت مسئولین وزارت جهاد کشاورزی در دولت یازدهم، میزان تولید شکر در سال جاری به یک میلیون و ۶۴۳ هزارتن رسید که رکورد جدیدی در تاریخ ۱۲۰ ساله کشت و صنعت چغندرقند محسوب می شود.

اما از آنجا که کل نیاز سالانه شکر کشور حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزارتن است و با ادامه روند کنونی تولید نیشکر و چغندرقند در کشور، خودکفائی در تولید این محصول تا سال ۱۴۰۰ محقق خواهد شد ، حال برای تداوم کشت چغندر و نیشکر و رسیدن به خودکفایی در تولید شکر باید از کشاورزان حمایت کرد تا رغبت بیشتری به کشت چغندر داشته باشند، اما درست در زمانی که ماشین تولید شکر به حرکت درآمده و باید با سرعت بیشتری به راه خود ادامه دهد، به جای تشویق کشاورزان، حذف این اهرم حمایتی یعنی همان قند و تفاله چغندر کام کشاورزان را تلخ کرده است.

بنابراین موضوع را از سه ضلع مثلثی درگیر با این ماجرا یعنی چغندرکاران، انجمن صنفی کارخانجات قند و شکر و رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس پیگیری کردیم تا چرایی حذف تفاله چغندر و قند و نگرش کمیسیون کشاورزی مجلس را در این خصوص جویا شویم.

علی اکبری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) گفت: اهرم های حمایت از کشاورزان برای توسعه کشت چغندر از گذشته تا کنون وجود داشته و تداوم آن ضروری است.

وی با اشاره به اینکه هر از گاهی بخشی از امتیازات داده شده به کشاورزان به بهانه های مختلف حذف می شود، تصریح کرد: اعطای قند و تفاله چغندر توسط کارخانجات به کشاورزان از گذشته تاکنون رایج بوده و حق مسلم کشاورزان است که با سختی های فراوان تولید، تفاله چغندر و قند از کارخانجات دریافت کنند، این در حالی است که نه تنها قند و تفاله چغندر کشاورزان حذف شده، بلکه مطالبات چغندرکاران هم با تاخیر چندماهه تا یک ساله پرداخت می شود.


اکبری تاخیر در پرداخت ها و حذف اهرم های حمایتی کشاورزان را باعث کاهش انگیزه آنان دانست و اظهار کرد: تا کنون هیچ گونه درخواستی برای پیگیری حذف قند و تفاله چغندر از هیچ مرجعی به کمیسیون کشاورزی نرسیده است.

وی در پاسخ به این پرسش که تذکر کتبی رسول خضری نماینده پیرانشهر مجلس شورای اسلامی به رئیس جمهوری و وزیر صنعت، معدن و تجارت در این باره تا چه مرحله ای پیشرفت داشته و آیا این تذکر در کمیسیون کشاورزی مجلس پیگیری شده، گفت: هر یک از نمایندگان مجلس می توانند هر مشکلی را به صورت مستقیم دنبال کنند، اما این تذکر تاکنون به دست ما نرسیده و اگر به کمیسیون کشاورزی مجلس ارجاع شود، به طور حتم پیگیری خواهد شد.

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به موافقان حذف تفاله چغندر و قند گفت: محصول اصلی مورد نیاز و تولیدی کارخانه، قند است نه ضمائم آن و اگر روزی این ضمائم، ارزش پیدا کرد؛ کارخانجات نباید این حق مسلم کشاورزان را از آن خود بدانند، اما جهت حل مشکل مقرون به صرفه نبودن اعطای تفاله چغندر و قند به کشاورزان برای کارخانجات، باید تدابیری برای قیمت تمام شده قند اندیشیده شود.

اکبری افزود: دولت در پرداخت بهای خرید تضمینی محصولات کشاورزی با یک وقفه مواجه شده که مدام در حال تکرار است، به عنوان مثال هنوز قسمتی از پول گندمکاران و چغندرکاران پرداخت نشده است.

وی با اشاره به تذکری که روز گذشته در مجلس درباره تعجیل در پرداخت مطالبات کشاورزان به رئیس جمهوری داشته است، گفت: به تازگی صحبت هایی با وزیر جهاد کشاورزی که عضو شورای اقتصاد است، درباره تاخیر در پرداخت مطالبات کشاورزان داشته، اما تامین اعتبار این پرداخت ها باید توسط سازمان برنامه و بودجه انجام شود که این پیگری هم تا کنون موثر واقع نشده است.

حذف قند و تفاله چغندر کشاورزان با مصوبه شورای اقتصاد

این در حالی است که بهمن دانائی، دبیر و عضو هیئت مدیره انجمن صنفی کارخانجات قند و شکر ایران در گفتگو با خبرنگار ایانا معتقد است: طبق مصوبه شورای اقتصاد در سال های گذشته بابت بخشی از وجه محصول، به ازای هر تن چغندر، 2 کیلو قند و 20 کیلو تفاله چغندر به دلیل پایین بودن عملکرد این محصول در هر هکتار (حدود 24 تن) به عنوان ترمیم نرخ به کشاورزان اعطا و هرکیلو قند 50 تومان و هرکیلو تفاله 2 تومان با چغندرکاران محاسبه می شد.

وی با اشاره به افزایش عملکرد چغندرقند تا 90 تن در هکتار در سال های اخیر تصریح کرد: طی سال گذشته قیمت هرکیلو تفاله به 800 تومان و هرکیلو قند به 3 هزار تومان در بازار رسیده بود که کارخانجات علاوه بر پرداخت پول چغندر به کشاورزان، این هزینه را متحمل می شدند. انجمن صنفی کارخانجات قند و شکر ایران پیشنهادی مبنی بر ترمیم قیمت قند و تفاله چغندر یا حذف آن از مصوبه فوق به شورای اقتصاد ارائه کرد که این شورا پس از اعلام نرخ تضمینی چغندر در سال گذشته، قند و تفاله چغندر کشاورزان را از این مصوبه حذف کرد.

تفاله چغندر به جای پول، سیاست کارخانجات قندوشکر

ابوذر آریافر یکی از کشاورزان چغندرکار استان خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار ایانا گفت: پرداخت پول چغندرکاران طی چند سال گذشته طبق قرارداد انجام نمی شود و کارخانجات قندوشکر در سال های اخیر به جای پرداخت پول به چغندرکاران، پیشنهاد خرید تفاله چغندر یا قند می دهند که کشاورزان برای دستیابی سریع به پول خود مجبور به خرید محصول این کارخانجات هستند. به عنوان مثال یکی از کارخانجات قند در استان خراسان رضوی، سال گذشته به چغندرکاران اعلام کرد که به جای دریافت نقدی طلب خود می توانند قند یا تفاله چغندر از کارخانه خریداری کرده یا در انتظار پرداخت پول بمانند .

وی در ادامه اضافه کرد: چغندرکاران برای رسیدن بدون وقفه به پول خود مجبور به خرید تفاله چغندر یا قند از کارخانجات می شوند که البته دلالان و واسطه ها قند یا تفاله چغندر را 15 تا 20 درصد کمتر از قیمت تضمینی از کشاورزان خریداری می کنند .

این کشاورز گفت: یکی از کارخانجات قند استان خراسان رضوی، طلب برخی چغندرکاران را با تاخیر 3 تا 4 ماهه پرداخت کرده و کارخانه قند دیگری در همین استان هنوز مطالبات سال گذشته برخی چغندرکاران را پرداخت نکرده است.

همچنین میثم حسینی از دیگر کشاورزان چغندرکار استان خراسان رضوی در گفتگو با ایانا گفت: قند و تفاله چغندر اعطایی کارخانجات به کشاورزان علاوه بر وجه پرداختی، گوشه ای از مایحتاج کشاورزان را تامین می کرد که حذف آن مشکل بزرگی برای این قشر به وجود می آورد.

وی افزود: کارخانجات قندوشکر بابت هرتن چغندر هرسال 2 کیلو قند و 20 کیلو تفاله چغندر به کشاورزان می دادند که بر اساس قیمت های سال گذشته هرکیلو قند 2 هزار و 500 تومان و هرکیلو تفاله چغندر 850 تومان در بازار خرید و فروش می شد.

با این اوصاف، محاسبه دریافتی کشاورزان از تفاله چغندر و قند اعطایی کارخانجات کار سختی نیست و با انجام یک حساب سرانگشتی می توان دریافت که اگر از فروش تفاله چغندر و قند به ازاء تحویل هر تن چغندر، حدود 22 هزار تومان عاید کشاورزان می شد و این محصول در هر هکتار میانگین عملکرد 50 تنی داشت، حدود یک میلیون و 100 هزار تومان از هرهکتار نصیب چغندرکاران می شد که با فرض کشت 10 هکتاری چغندر توسط یک کشاورز، کاهش درآمد 11 میلیون تومانی ضرر بزرگی برای این قشر محسوب می شود.

اما برخی شنیده ها حاکی از این است که به جای حذف تفاله چغندر و قند کشاورزان، قرار است کارخانجات به ازاء هر تن چغندر تحویلی، علاوه بر پرداخت مطالبات چغندرکاران، مبلغی برای جبران به حساب آن ها واریز کنند که باید دید در نهایت برای جایگزینی مصوبه حذف تفاله چغندر و قند چه تصمیمی اتخاذ خواهد شد./

انتهای پیام

دیدگاه تان را بنویسید