با سدسازی در شمال موافقم

خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)-لیلا مرگن:

جنگل‌ها نقش بسیار مهمی در حفظ آب و تغذیه سفره‌های زیرزمینی دارند. در حالی که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مدت کوتاه تصدی خود در این سمت بارها اعلام کرده است که آب مسئله اصلی کشور خشکی نظیر ایران است اما در رابطه با سدسازی با تاکید بر اینکه این تکنولوژی را نباید صفر و 100 دید، موافقت خود را با سدسازی در شمال کشور اعلام کرد. این در حالی است که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده‌اند که با لایروبی آب بندان‌های این منطقه، می‌توان یک میلیارد متر مکعب بر ظرفیت نگهداری آب کشور افزود .

عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در نخستین نشست خبری خود در سازمان حفاظت محیط زیست سخنان نگران کننده‌ای درباره جنگل‌های شمال کشور به زبان راند. اگرچه تخصص گرایی وی و تاکید بر اینکه هر کاری را باید به دست اهل و صاحب آن علم سپرد، اندکی آرامش بخش است اما امیدواریم که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همان‌گونه که اعتقاد دارد درباره خودروسازی باید با برون سپاری امور نظارتی به دانشگاه‌های سراسر کشور، زمینه حضور تخصصی سازمان محیط زیست را فراهم کرد، درباره جنگل‌های ایران هم از کمک اهل فن بهره ببرد .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به پرسشی درباره سدسازی بیان کرد: من نظر خود را خیلی صریح اعلام می‌کنم. سدسازی در جاهایی خوب است و در جاهایی بد .

وی که ساخت سد نازلو در حوضه دریاچه ارومیه با 60 درصد پیشرفت فیزیکی و سد سیمینه رود در این حوضه با صرف 80 میلیارد سرمایه را متوقف کرده است، در نهایت تعجب با سدسازی در شمال ایران موافق است .

کلانتری در این رابطه گفت: من در سد شفارود حَکم بودم و رای به ساخت سد دادم. حدود 25 تا 30 سال قبل دو میلیون و 300 هزار هکتار جنگل در شمال ایران داشتیم که امروز این رقم به یک میلیون و 800 هزار هکتار رسیده است. از این میزان یک میلیون و 100 هزار هکتار جنگل مخروبه است. می‌توانیم در شمال سد بسازیم و به جای آن 10 برابر در مناطق مخروبه درخت بکاریم. وظیفه نگهداری از درختان هم به عهده وزارت نیرو باشد. یا بودجه‌اش از وزارت نیرو به دستگاه مربوطه منتقل شود .

به کانال ایانا در تلگرام بپیوندید

متاسفانه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کارکرد جنگل‌های طبیعی و دست کاشت را یکسان می‌داند در حالی که هیچ مرجع علمی تایید نمی‌کند که کارکردهای یک جنگل دست کاشت و طبیعی یکسان است اما وی بدون کمک گرفتن از مشاوران امر، نه تنها چنین اظهاراتی را مطرح می‌کند بلکه به عنوان حَکم برای سد شفارود هم انتخاب می‌شود !

وی در پاسخ به خبرنگار ایانا درباره اینکه چرا به جای سدسازی در شمال، آب بندان‌های موجود را لایروبی نمی‌کنیم که بدون ایجاد تخریب جدید، یک میلیارد متر مکعب بر ظرفیت نگهداری آب کشور افزوده شود، بیان کرد: آب سدها سرریز شده و به سمت آب بندان‌ها سرازیر می‌شود .

کلانتری ایده‌هایی برای جنگل‌های شمال دارد و معتقد است: در شمال شاخص سطح برگ جنگل به سطح مهم است. اگر این شاخص امروز 5 است، بعد از انجام فعالیت‌های مدیریتی باید شاخص به 5.1 برسد نه اینکه این شاخص روند نزولی طی کند . وی اضافه می‌کند: بنده در شمال کشور با کف بری جنگل مخالفم ولی با تک برداشت درختان موافق هستم !

در حالی کلانتری این اظهارات را بیان می‌کند که برش یکسره فقط در ابتدای انقلاب در ایران مرسوم بوده و بیش از دو دهه است که روش تک گزینی در جنگل‌های شمال اجرا می‌شود. یعنی متخصصان امر تلاش کرده‌اند که با خروج تک درختان از جنگل، نیازهای چوبی کشور را تامین کنند. نتیجه این اقدامات و البته کسب تجربه در بخش جنگل طی سه دهه گذشته، این شده است که جنگل‌های طبیعی هیرکانی وضعیت پایداری ندارند. اگرچه دولت و مجلس دست به دست هم دادند که توقف بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های شمال کشور را متوقف کنند اما نکته مهم و حائز اهمیت این است که اجرای پروژه‌های عمرانی متعدد نظیر سدسازی، دپوی زباله، گسترش شهرها، ویلاسازی، تغییر کاربری جنگل و بسیاری عوامل مخرب دیگر نَفَس جنگل‌های شمال را بند آورده و این اکوسیستم نیازمند حمایت دولت است تا بتواند کارکردهای اصلی خود را حفظ کرده و همچنان به نسل آینده خدمت رسانی کند .

هنوز زمزمه‌های انتصاب عیسی کلانتری به عنوان رئیس سازمان محیط زیست بر سر زبان‌ها جاری بود که آب منطقه‌ای‌های شمال کشور به جشن و پایکوبی پرداختند و آب منطقه‌ای مازندران، آگهی مزایده سد پر مناقشه کسلیان در سوادکوه را به منظور انتخاب پیمانکار این پروژه منتشر کرد. این در حالی است که هنوز محل اجرای این سد مورد مناقشه ادارات کل منابع طبیعی و محیط زیست استان مازندران است زیرا مخزن این سد در یکی از غنی‌ترین رویشگاه‌های جنگلی شمال کشور قرار می‌گیرد و تخریب زیادی را به همراه خواهد داشت. ساخت چنین سدی زمینه قطع بیش از چند هزار درخت را فراهم کرده و اکوسیستم جنگل را بیش از گذشته پاره پاره می‌کند. در نتیجه جنگلی که می‌تواند مثل یک سد طبیعی و اسفنج آب را در خود نگه دارد برای همیشه از طبیعت ایران حذف می‌شود و جای آن را سازه‌ای می‌گیرد که حداکثر به اندازه همان جنگل تخریب شده می‌تواند آب در خود جای دهد. با این وجود عیسی کلانتری معتقد است که سدسازی در شمال خوب است !

L-960613-01