از بین بردن گونه‌های گرده‌افشان‌ها الگوهای تغذیه‌ای را بر هم می‌زند/ انقراض گرده‌افشان‌ها ساختار شبکه‌های زیست‌محیطی را تغییر می‌دهد

مطالعات میدانی نشان می دهد که عدم وجود یک گونه غالب زنبور عسل در یک اکوسیستم، الگوهای تغذیه ای را در میان طیف وسیعی از سایر گرده افشان های موجود در آن سیستم بر هم می زند؛ از سایر زنبورها گرفته تا پروانه ها، لاک پشت ها و سایرین.

به گزارش ایانا از وبسایت ساینس دیلی، مجله آثار بیولولوژیک ( (biology letters این پژوهش را منتشر کرده است؛ پژوهشی که نشان می دهد از آن جایی که بسیاری از گونه های گرده افشان ها در حال کاهش هستند، این مسئله هم بر بقای گیاهان نادر وحشی و هم بر محصولات عمده ی غذایی تاثیر می گذارد.

بری براسی، بیولوژیست در دانشگاه اموری و نویسنده ارشد این پژوهش می گوید: "ما یک زنجیره زیست محیطی از تاثیرات در سراسر جامعه گرده افشان ها می بینیم که اساسا ساختار سیستم های تعامل بین گرده افشان های گیاهان را تغییر می دهد، ما می توانیم این تغییر مسیر را در گرده افشان هایی که حتی چندان به گونه های زنبورهای عسلی که ما از سیستم حذفشان کرده ایم نزدیک نیستند نیز مشاهده کنیم."

به عنوان مثال، اگر یک گونه غالب زنبورعسل عمدتا از گل آفتابگردان کوهی تغذیه می کند، سایر گرده افشان ها، از جمله سایر گونه های زنبورها، کمتر احتمال دارد که سراغ گل های آفتابگردان کوهی بروند. اگر گونه غالب زنبور عسل نابود شود این دینامیک تغییر می کند.

براسی می گوید: "زمانی که اطراف گل های آفتابگردان خلوت تر شود و بیشتر در دسترس باشند، طیف وسیع تری از گرده افشان ها آن را برای تغذیه انتخاب می کنند."

این مطالعه میدانی که در کوه های کولورادو انجام شده است، هم چنین نشان می دهد که از بین بردن یک گونه غالب زنبور عسل، به طور میانگین، موجب کم شدن گونه های گیاهی می شود که گرده افشان ها برای تغذیه به سراغ آن ها می روند. براسی می گوید: "این مسئله ما را غافلگیر کرد، اگر منبع شهد فراوان و ارزش آن بالا باشد، گونه های بیشتری از گرده افشان ها به دنبال آن می روند و از سایر گیاهان نادرتر که دیگر گونه های گرده افشان ها به طور اختصاصی به سراغ آن ها می روند دست می کشند."

این یافته ها، از آن جایی که بیشتر گیاهان گلدار و محصولات غذایی برای تولید دانه های خود به گرده افشان ها نیاز دارند بسیار مهم هستند.

براسی می گوید: "اساسا، تقریبا در مورد همه ی گروه های گرده افشانی که ما برای آن ها داده های خوبی جمع آوری کرده ایم، کاهش جمعیت را مشاهده می کنیم، نتیجه پژوهش میدانی ما نشان می دهد که تلف شدن گونه های گرده افشان ها- انقراض واقعی آن ها چه در سطح محلی و چه در سطح جهانی- احتمالا تاثیرات بیشتری بر جمعیت گیاهان می گذارد تا پیش بینی های قبلی که از طریق مدل های شبیه سازی صورت گرفته بود."

این پژوهش در آزمایشگاه زیست شناسی کوه های راکی در کرستد بات ( (crested butte در کلورادو انجام شد. علفزارهای کوهپایه ای کوهستان آلپ که در ارتفاع 9 هزار و ۵۰۰ فوتی واقع شده اند، برای زنبورهای عسل بسیار بلند هستند، اما این کوهپایه ها مملو از انواع مختلف زنبورها و سایر گونه های گرده افشان ها است.

این پژوهش بر روی مجموعه ای از قطعه های گل های وحشی در ابعاد ۲۰ متر مربع اجرا شد. همه آن ها در شرایط کنترل رشد کردند و در یک محیط دستکاری شده که تنها یکی از گونه های زنبورهای عسل از شبکه محیط زیست آن ها حذف شده بود در شرایط طبیعی خود قرار داده شدند. زمانی که آزمایش به پایان رسید زنبورهای عسل بدون این که به آن ها آسیبی وارد شده باشد آزاد شدند.

این کار، بر روی پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ توسط براسی و با تمرکز بر روی زنبورهای عسل و یک گونه خاص از گیاهان به نام گل زبان در قفا انجام شده بود، بنا نهاده شد. آن پژوهش نشان داد که چگونه از بین بردن گونه های مختلف زنبور عسل پایبندی آن ها به گونه های گلدار و یا خاص گرایی آن ها را در میان زنبورهای باقی مانده در سیستم برهم می زند و در نتیجه منجر به تولید مثل موفق کمتر در گیاهان می شود.

در رابطه با مقاله ی پیش رو، این پژوهشگران بیش از ۳۰ گونه از گرده افشان ها و تعامل آن ها با ۴۳ گونه گیاهی را بررسی کردند.

براسی می گوید: "پژوهش های مشاهده ای بسیاری بر روی شبکه گرده افشان های گیاهان انجام شده است. یکی از یافته های اصلی این است که آن ها ساختار بسیار استواری دارند که این ویژگی سبب می شود ویژگی های متغیر اکوسیستم و محیط جغرافیایی بر آن تاثیری نگذارد؛ از ساحل شمال شرقی اسکاتلند گرفته تا جنگل های بارانی گرمسیری."

مدل های شبیه سازی ریاضیاتی بر اساس این فرض که ساختار شبکه استوار باقی خواهد ماند، نشان می دهد که شبکه گرده افشان های گیاهی، اگر انقراضی درون سیستم اتفاق افتد انعطاف پذیری خوبی خواهند داشت.

براسی می گوید: "آزمایش های ما نشان می دهد که این فرضیه قابل دفاع نیست». «این شبکه ها پویا هستند و زمانی یکی از گونه های گرده افشان ها نباشد، ما تغییرات هم تغییرات کیفی و هم کمی را بررسی می کنیم. مدل های شبیه سازی در آینده نیاز دارند تا فرآیندهای محیط زیستی مانند رقابت که می تواند به این مسئله که کدام گرده افشان با کدام گیاهان تعامل کند را شکل دهد را نیز در پژوهش های خود وارد کنند».

مترجم: بهاران پدرام