ابتکار خواستار بررسی ممنوعیت مطلق روشن کردن آتش در هوای باز در فصل گرما شد/ استقرار بالگرد اطفاء حریق جنگل در خوزستان / تغییر کاربری توپولف به منظور استفاده در اطفاء حریق های جنگلی

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به منظور پیشگیری از وقوع حوادث آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور هم زمان با فصل گرما خواستار بررسی ابعاد مختلف موضوع ممنوعیت مطلق روشن کردن آتش در هوای باز طی فصل گرما جهت اجرای این موضوع در ایران شد.

به گزارش ایانا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در جلسه ستاد ملی مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها که در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با اشاره به گزارش‌های سازمان حفاظت محیط زیست و جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در خصوص افزایش تعداد آتش سوزی‌ها طی سه ماهه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به دلیل افزایش پوشش گیاهی ناشی از بارندگی‌های مناسب، گفت: ضروری است برای ادامه روند کاهشی وسعت مناطق درگیر آتش‌سوزی در سال‌جاری برنامه‌ریزی‌ها با جدیت بیشتری دنبال شود .

وی با بیان اینکه طبق آمار بیش از 95 درصد آتش سوزی‌ها بر اثر عامل انسانی است، عنوان کرد: از این رو آموزش و آگاهی افزایی مردم در خصوص راهکارهای پیشگیری از وقوع آتش سوزی در مناطق جنگلی و مراتع، همچنین نحوه مشارکت در اطفاء حریق بسیار مهم است و سازمان‌های هواشناسی، مدیریت بحران، جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، حفاظت محیط زیست باید با همکاری رسانه‌ها همچون رسانه ملی بر این امر مهم اهتمام ورزند .

ابتکار افزود: دستاوردهای مثبت دو سال گذشته نتیجه اقدام‌ها و هماهنگی‌های شکل گرفته بین دستگاهی همچون پشتیبانی هوایی، تدوین طرح جامع مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها، انجام مانورهای آمادگی برای مقابله با آتش سوزی‌های جنگلی، اجرای طرح‌های آموزشی و اطلاع رسانی بود .

8 تیرماه مانور سراسری مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها برگزار می‌شود

معاون رئیس جمهور ضمن تاکید بر اهمیت برگزاری مانورهای آمادگی برای مقابله با آتش سوزی‌های جنگلی به‌ویژه از طریق مشارکت بین استان‌ها همچون مانور اطفاء حریق جنگلی در استان گلستان که با همکاری سه استان برگزار شد، بیان کرد: علاوه بر برگزاری مانور سراسری مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها در تاریخ 8 تیرماه سال‌جاری، این مانورها تا پایان فصل گرما به‌منظور افزایش هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف استانی و ملی و مردم باید تداوم داشته باشد .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن یادآوری اهمیت موضوع مقابله با آتش سوزی جنگل ها و حفظ پوشش جنگلی کشور از سازمان برنامه و بودجه خواست برای تخصیص تجهیزات اطفاء حریق به سازمان‌های جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری و حفاظت محیط زیست به صورت خارج از نوبت، همچنین تخصیص اعتبار ویژه برای مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها، همکاری لازم را داشته باشد. زیرا این اعتبارات در واقع برای حفظ سرمایه‌های ملی کشور تخصیص می یابد .

وی عنوان کرد: با توجه به شرایط موجود، عدم اطفاء حریق‌های جنگلی در لحظات نخستین وقوع آتش‌سوزی می تواند منجر به تکرار فجایعی همچون آتش‌سوزی هزاران هکتاری در پارک ملی گلستان طی سال‌های 88 و 89 شود که این موضوع با توجه به پوشش ناچیز و آسیب پذیر جنگلی در ایران، همچنین تشدید آثار منفی تغییر اقلیم در کشور و به‌ویژه بر عرصه جنگلی، بسیار تاسف بار خواهد بود .

ابتکار با یادآوری وقوع آتش سوزی‌های یک هفته ای در عرصه‌های جنگلی کشورهایی همچون کانادا، آلاسکا، استرالیا و کالیفرنیا به علت عدم کنترل و اطفاء حریق در ساعات نخستین آتش سوزی، گفت: این کشورها به رغم امکانات وسیع پس از گسترش آتش‌سوزی توانایی مقابله با آتش را از دست دادند و در نتیجه مناطق وسیعی از جنگل‌ها در این کشورها از بین رفت و این می‌تواند تجربه بسیار خوبی برای کشورهایی همچون ما به لحاظ توجه به ضرورت اطفاء حریق در ساعات اولیه باشد .

این مقام مسئول همچنین بر ضرورت اطلاع‌رسانی گسترده شماره تماس‌های مردمی سازمان‌های حفاظت محیط زیست (1540) و جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری (1504) جهت گزارش سریع مشاهده آتش در مناطق جنگلی و مراتع تاکید کرد و افزود: پایش، پیش‌بینی ماهواره‌ای و پیش آگهی از آتش‌سوزی در مناطق جنگلی و مراتع دیگر مواردی است که باید در دستور کار قرار گیرد .

معاون رئیس جمهور اشاره‌ای هم به قانون بسیاری از کشورها در خصوص ممنوعیت مطلق روشن کردن آتش در هوای باز طی بازه‌های زمانی حساس داشت و گفت: این موضوع در ایران نیز باید پیگیری و اجرا شود. از این رو ضروری است موضوع ممنوعیت مطلق روشن کردن آتش در هوای باز برای تمامی اقشار همچون کشاورزان و گردشگران در فصل گرما و خطر آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع از ابعاد مختلف همچون بعد حقوقی مورد بررسی قرار گیرد .

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست امیدوار است: روند کاهشی وسعت مناطق جنگلی درگیر آتش سوزی طی سال های 94 و 95، در سال جاری نیز تداوم یابد .

سطح حریق جنگلی در ایران پایین تر از میانگین جهانی است

همچنین، ناصر مقدسی قائم مقام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به آمار جهانی تخریب جنگل، گفت: طبق این آمار، به صورت میانگین یک درصد جنگل‌ها یعنی حدود 40 میلیون هکتار به صورت سالیانه بر اساس آتش‌سوزی به صورت غیر قابل بازگشت تخریب می‌شوند .

مقدسی افزود: خوشبختانه سطح حریق جنگلی در ایران بسیار پایین‌تر از میانگین جهانی است و البته تمام تلاش ما این است که با توجه به پوشش کم جنگلی در ایران، این آمار هر چه بیشتر کاهش پیدا کند .

قائم مقام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری ادامه داد: مسئله ورود نیروهای ارتش و دفاعی برای مقابله و اطفاء حریق در قانون حفاظت پیش بینی شده است و پیشرفت‌های خوبی هم در این زمینه صورت گرفته است. سند مورد اجماع همه دستگاه‌های مرتبط، طرح جامع مقابله با اطفاء حریق است .

وی از بهره‌برداری و فعالیت چهار پایگاه اطفاء حریق استان های کرمانشاه، ایلام، گلستان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری خبر داد و گفت: چهار پایگاه استان های فارس، کردستان و کرمان و لرستان نیز در جریان احداث و اتمام به منظور بهره برداری است .

مقدسی با اشاره به اقدام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در شناسایی کانون‌های بحرانی تمامی استان‌های کشور، بیان کرد: دفتر مهندسی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری نیز به صورت آنلاین محل وقوع حریق را به یگان حفاظت و از آنجا به استان‌ها اطلاع می‌دهد .

محمد اسلامی معاون امور صنعتی و تحقیقات وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز ضمن اشاره به برخی چالش‌های اعتباری در این حوزه، گفت: برای توان افزایی در حوزه مقابله و اطفاء حریق‌های جنگلی به تخصیص اعتبارات خاص نیاز داریم .

کاهش 51 درصدی وسعت مناطق درگیر حریق

علی تیموری مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با ارائه آمار تعداد و وسعت آتش سوزی‌های مناطق جنگلی، گفت: سال 93 با 216 مورد، 94 با 277 مورد و 95 با 221 مورد حریق رو به رو بودیم که اگرچه به لحاظ تعداد، عدد افزایشی را شاهد بودیم ولی به لحاظ وسعت درگیر حریق، شاهد کاهشی چشمگیر بودیم به گونه‌ای که در سال 93 حدود شش میلیون و 574 هزار هکتار، 94 حدود سه میلیون و 394 هزار هکتار و 95 حدود دو میلیون و 123 هزار هکتار از اراضی جنگلی طعمه حریق شد .

تیموری افزود: بر این اساس در سال 94 و در مقایسه با سال 93، شاهد کاهش 51 درصدی وسعت درگیر با حریق بودیم که این عدد در سال 95 و در مقایسه با سال 94 به 36 درصد و در سال 95 و در قیاس با سال 93 یعنی طی بازه‌ای دو ساله به 67 درصد رسید .

وی کاهش وسعت آتش سوزی‌ها را ناشی از انجام اقدام‌های مختلف همچون شناسایی نقاط حساس آتش‌سوزی، استقرار چادرهای آتش‌بانی در مناطق حساس، ایجاد گشت‌های سیار در مناطق حساس، هماهنگی با مسئولان استان برای همکاری هنگام وقوع آتش ‌سوزی، نصب تابلوهای هشدار دهنده و اعلام شماره ۱۵۴۰ روی تابلوها و بنرها به منظور ارائه گزارش‌های آتش‌سوزی از سوی مردم، فعال شدن ستادهای واکنش سریع در سطح ملی و استانی، استفاده از بالگرد و هلی برد نیرو برای خاموش کردن آتش طی توافق با وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان هوافضا از سال 94 دانست .

مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با ارائه آماری از تعداد و وسعت آتش سوزی‌های جنگلی در مناطق تحت مدیریت سازمان از ابتدای سال جاری تا کنون، گفت: متاسفانه در استان های خوزستان و ایلام شاهد افزایش آتش سوزی ها نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بودیم .

تیموری ادامه داد: در حالی استان خوزستان با 14 مورد حریق در وسعت 172 هکتار در صدر آتش سوزی‌های سه ماهه نخست سالجاری قرار گرفته است که در مدت مشابه سال گذشته هیچ آتش سوزی را در این استان شاهد نبودیم. همینطور ایلام پنج مورد آتش سوزی در وسعت 23 هکتاری را شاهد بوده در حالیکه در مدت مشابه سال گذشته تنها یک مورد حریق در پنج هکتار را در این استان شاهد بودیم .

وی با بیان اینکه به طور کلی استان های ایلام و فارس از جمله استان های پر مخاطره در وقوع آتش سوزی های جنگلی هستند، افزود: البته امسال به دلیل شرایط ویژه خوزستان و افزایش بسیار قابل توجه دما هوا در این استان، یک بالگرد خاص استان خوزستان در این استان مستقر شده است .

مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به شرایط بارش کشور، افزایش پوشش گیاهی طی سال‌جاری، آغاز زود هنگام فصل گرما و تشدید دما هوا، نسبت به خطر مستعد بودن مناطق برای آتش سوزی هشدار داد و عنوان کرد: در صورتیکه طی ساعات نخستین آتش سوزی ها با آن ها مقابله نشود، امکان رخ دادن فاجعه بسیار زیاد خواهد بود .

تغییر کاربری توپولف به منظور استفاده در اطفاء حریق‌های جنگلی

مصطفایی مدیریت بحران وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با ارائه گزارشی از همکاری‌های بین دستگاهی همچون وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در اطفاء حریق‌های جنگلی کشور، گفت: اواسط سال 94، کمیته اطفاء حریق هوایی متشکل از همه سازمان های بهره‌بردار و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تشکیل شد و تا ابتدای سال 95 هم برنامه جامع اطفاء آماده و هم برنامه‌ریزی برای پایگاه های پشتیبانی هوایی صورت گرفت .

وی با بیان اینکه در سال 96 به دلیل محدودیت‌های ایلوشین همچون فرود در فرودگاه ایلام، توپولف نیز با تغییر کاربری در این حوزه وارد شد، افزود: ایلوشین هواپیمای باری بود و از این رو مخازن باید بر هواپیما سوار می شد و در نتیجه هواپیما کاربری خود را از دست می داد اما توپولف می تواند 16 تن آب بپاشد .

مصطفایی اشاره‌ای هم به همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با سازمان‌های حفاظت محیط زیست و جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در خصوص تامین تجهیزات مورد نیاز یگان‌ها، همچنین تجهیزات مورد نیاز برای مقابله و اطفاء حریق داشت و بیان کرد: همچنین در سال 95 مرکز کنترل اطفاء حریق هوایی کشور در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایجاد شد .

وی ضمن یادآوری این موضوع که در حال حاضر 16 پایگاه مستقر برای اطفاء حریق هوایی جنگل‌ها در کشور وجود دارد، افزود: در هر پایگاه و با هماهنگی کمیته اطفاء حریق و نمایندگان رسمی معرفی شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست و جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، سه بالگرد می‌تواند به صورت همزمان پرواز کند که در صورت نیاز به پرواز تعداد بالگرد بیشتر باید دستور معاون وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اخذ شود .

مصطفایی اشاره‌ای هم به اقدامات پژوهشی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای عملکرد بهتر و سریع‌تر در اطفاء حریق مناطق جنگلی داشت و ادامه داد: به طور کلی کارایی هواپیما به ویژه در محیط های متراکم بیشتر از بالگرد است و از این رو بخش مهمی از فعالیت ها در این حوزه متمرکز شده است .

قاسم سبزعلی فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری نیز با اشاره به اقدام‌های صورت گرفته از سوی این سازمان برای جلوگیری از آتش سوزی جنگل ها و کاهش سطح درگیر با آتش در مناطق جنگلی، گفت: کاهش 37 درصدی حریق در جنگل ها طی سال 95 نشان دهنده نتایج مثبت اقدام های صورت گرفته بود .

وی افزود: البته باید برنامه ریزی ویژه ای نیز برای کاهش حریق در مراتع داشته باشیم چرا که آمار نشان دهنده افزایش 50 درصدی حریق در این مناطق است هر چند بخشی از این چالش به دلیل تغییر الگوی بارش یا آتش روشن کردن در مزارع است .

سبزعلی بیان کرد: اقدام وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سایر نهادهای مرتبط در پشتیبانی هوایی برای اطفاء حریق بسیار ارزنده و پر ثمر بوده است که باید با قدرت بیشتری ادامه پیدا کند .

فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به موقعیت خاص استان خوزستان طی سال جاری، گفت: متاسفانه در استان خوزستان سه مورد حریق در سطح 100 هکتار از اراضی جنگل، چهار مورد حریق در سطح 125 هکتار از مراتع و در کل 225 هکتار آتش سوزی طی سال 96 را شاهد بودیم .

وی ادامه داد: طی دو ماهه نخست سالجاری 31 مورد حریق در وسعت 261 هکتار در سراسر کشور را شاهد بودیم که مهم ترین چالش ما در استان خوزستان است .