نقش پررنگ درختان در چرخه آب و سازگاری با تغییر اقلیم

مطالعات اخیر نشان می‌دهد که جنگل‌ها و درختان نقش عمده‌ای در چرخه آب و خنک کردن دما، کمک به امنیت غذایی و سازگاری با تغییرات آب وهوا را بر عهده دارند.

به گزارش ایانا از ساینس دیلی ، براساس گزارش فائو در سال 2016، جنگل‌ها یک سوم از سطح زمین را پوشانده‌اند. بین سال‌های 200 تا 2012، توسعه شهری، تغییر کاربری اراضی جنگلی و تبدیل آنها به زمین‌های کشاورزی و آتش سوزی ‌ های وسیع سبب از دست دادن 1.5 تا 1.7 میلیون کیلومتر مربع از سطح پوشش درختی جهان یا حدود 3.2 درصد از سطح جهانی جنگل‌ها شده است. این کاهش شدید سطح جنگل‌ها بیشتر ناشی از فعالیت‌های انسانی بوده است.

جنگل‌زدایی و تغییر کاربری اراضی توسط انسان‌ها دارای پیامدهای مهمی بر آب و هوا، اکوسیستم، پایداری معیشت و بقای گونه‌ها به همراه داشته است. در حال حاضر نگرانی شدیدی در مورد آسیب بلندمدت بر عملکرد سیستم طبیعی زمین ناشی از جنگل‌زدایی وجود دارد. جنگل‌زدایی می‌تواند بر گرم شدن زمین تأثیر گذاشته و در مقیاس محلی و تغییر بارندگی و دسترسی به آب، اثرگذار باشد.

در دهه‌های اخیر، مباحث مربوط به تغییرات آب و هوا در مورد درختان و جنگل‌ها بیشتر به جنبه ذخیره و رسوب کربن پرداخته است. اما اکنون دانشمندان خواستار توجه بیشتر به رابطه بین درختان و آب در تغییرات اقلیم شده‌اند. براساس آنچه دانشمندان عنوان کرده‌اند: گفتگوی جهانی در مورد درختان، جنگل‌ها و اقلیم نیاز به تغییر دیدگاه دارد. دانشمندان می‌گویند به‌دلیل اثرات مستقیم درختان بر آب و هوا از طریق بارش و خنک کردن محیط، این تاثیرات ممکن است از ظرفیت ذخیره و ترسیب کربن درختان نیز مهمتر باشند. تحقیقات انجام شده در مورد درختان، جنگل‌ها و آب، در واقع بینش جدید قابل تاملی برای یک جهان گرم شده با دانش‌های قدیمی را پیش روی ما قرار می‌دهد. یافته‌های جدید به اثرات مهم درختان در کمک به حفظ آب بر روی زمین و تولید رطوبت اشاره دارد. این یافته‌ها به نوبه خود تأثیر مثبت بر امنیت غذایی و سازگاری با تغییرات اقلیمی را به همراه دارند.

اثر جنگل در آب و اقلیم در مقیاس محلی، منطقه‌ای و قاره‌ای از طریق تغییر در چرخه آب و انرژی.(1) بارش از طریق جنگل‌ها و سایر فرم‌های رویشی در سراسر سطح زمین تجدید می‌شود و در نهایت در قاره‌ها، انتقال می‌یابد.(2) حرکت به سمت بالای جریان رطوبت، ترکیبات آلی فرار و میکروارگانیسم‌ها از سطح گیاهان (نقاط زرد) محرکی برای بارش را ایجاد می‌کند.(3) الگوهای فشار هوای جنگل - جلوبرنده ممکن است رطوبت هوا را به سمت فضای داخلی انتقال قاره‌ای سوق دهد.(4) درجه حرارت خنک، آب جریان یافته و تولید ابر تابش اضافی از سطح زمین را منحرف می‌کنند.(5) مه و ممانعت ابر بوسیله درختان باعث ترسیم حالت خروج رطوبت اضافی از جو می‌شود.(6) نفوذ و تغذیه آب‌های زیرزمینی به‌وسیله درختان آسان‌تر می‌شود.(7) همه فرآیندهای گفته شده به‌طور طبیعی باعث پراکنش آب و در نتیجه تعدیل سیلاب‌ها می‌شود.

درختان برای امنیت غذایی و سازگاری با تغییرات آب و هوا

نویسندگان مقاله مورد اشاره در نشستی دو روزه با حضور برنامه تحقیقاتی جنگل CGIAR ، درختان و جنگل‌های دست کاشت شرکت کردند. این نشست مشترک به مناسبت روز جهانی جنگل‌ها (21 مارس) و روز جهانی آب (22 مارس) بود و از طریق وبینار به بحث در مورد یافته‌های علمی و مناطق جدیدی در مورد ارتباط جنگل‌ها و تغییرات آب و هوا پرداخته شد.

یکی از شرکت کنندگان در این نشست معتقد است: تاثیر درختان در چرخه آب پیامدهای مهمی در دستور کار جهانی آب برای امنیت غذایی و سازگاری با تغییرات اقلیمی در مقیاس‌های مختلف دارد. وی در این‌باره معتقد است که "با درختان، هیچ معاوضه‌ای بین سازگاری و کاهش اثرات وجود ندارد، ولی همکاری وجود دارد".

دکتر دیوید الیسون، نویسنده ارشد این مقاله می‌گوید: ترسیب کربن نوعی بهره‌مندی اکولوژیک برای درختان است. چرخه بارش نیز به دلیل قدرت خنک کنندگی درختان است. فرآیندهای زیستی درختان و توزیع مجدد آب در این چرخه، می‌تواند سطح زمین را خنک کند. برخی از جزئیات بیشتر اثر گذاری جنگل‌ها بر بارش هنوز هم مورد بحث بین دانشمندان رشته‌های مختلف است. اما ارتباط مستقیم درختان و جنگل‌ها برای حفاظت و تشدید چرخه آب، به همراه قدرت خنک کنندگی محیط با به اشتراک‌گذاری رطوبت هوا در مسیر جریان هوا، فراتر از تردیدهای منطقی است.

همکاری علوم مختلف در تغییر آب و هوا

مطالعه انجام شده حاصل تحقیقات تیمی از محققین شامل زیست شناسی، شیمی، علوم آب، هواشناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی و علوم اجتماعی بود. این مطالعه علمی نمونه خوبی از تحقیقات میان رشته‌ای و همکاری‌های لازم برای بررسی مساله تغییر اقلیم از دیدگاه سیاست‌گزاری و زوایای علمی مختلف است./

ترجمه: شهره صدری‌خانلو

L-960102-03