تکمیل پرونده راه‌اندازی 1800 هکتار گلخانه با اعتبار 32 هزار میلیاردی/ 190 مجتمع گلخانه‌ای در دست احداث و راه‌اندازی

مشاور معاون باغبانی وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح گلخانه‌ها امروز در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با بیان اینکه وظیفه اصلی وزارت جهاد کشاورزی تأمین امنیت غذایی کشور از دو بعد کمی و کیفی است، به آب و زمین کشاورزی به‌عنوان دو منبع بسیار مهم در تأمین امنیت غذایی و تولید اشاره کرد و گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور ما که در کمربند خشکی جهان قرار داریم، محدودیت آب به‌عنوان یکی از عوامل بسیار مهم در تأمین امنیت غذایی کشور برشمرده می‌شود.

سیدمصطفی سیدپور با اشاره به اینکه متوسط بارندگی در کشور کمتر از 250 میلی‌متر در سال است، افزود: در مقایسه با متوسط بارندگی جهانی که 750 میلی‌متر است، شاهد یک‌سوم متوسط بارندگی جهانی در کشور هستیم، در مقابل نیز متوسط تبخیر پتانسیل کشور ما بیش از دوهزار میلی‌متر است که سه برابر متوسط جهانی است که باید گفت این دو فاکتور، بسیار مهم و محدودکننده در تولید محصولات در فضای باز به‌ویژه در کشت‌های تابستانه هستند.

وی خاطرنشان کرد: مجموع آب تجدیدشونده کشور ما در سال بر اساس آمارهای ارائه‌شده از سوی وزارت نیرو کمتر از 120 میلیارد مترمکعب در سال و برداشت و مصرف آب ما نیز حدود 104 میلیارد مترمکعب در سال است، بدین‌معنی که سالانه حدود 86 درصد منابع آبی تجدیدشونده کشور را استحصال و به مصرف می‌رسانیم.

سیدپور ادامه داد: بر اساس شاخص‌های استاندارد جهانی حد نرمالی که برای مصرف آب‌های تجدیدشونده در کشورها برای پایدار ماندن منابع آبی توصیه می‌شود 25 درصد و در شرایط خاص حداکثر تا 40 درصد است، در حالی که ما در کشور 85 تا 86 درصد منابع آبی تجدیدشونده را استفاده می‌کنیم که نشان‌دهنده برداشت بیش از دو برابری نسبت به حد استانداردهای جهانی است.

وی تصریح کرد: نتیجه این روند در بلندمدت، تخلیه شدید سفره‌های زیرزمینی و افت سفره‌ها خواهد بود، همان‌طور که در گزارش‌های منتشرشده ما سالانه یک تا سه متر افت سفره‌ها را در کشور داریم که منجر افزایش سالانه عمق چاه‌ها می‌شود.

تولید هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی در فضای باز با صرف 400 لیتر آب

مشاور معاون باغبانی وزیر جهاد کشاورزی افزایش هزینه‌های استحصال آب و به دنبال آن افزایش هزینه‌های تولید و هزینه‌های سوخت و انرژی برای استحصال را نتیجه عمیق‌تر شدن چاه‌ها عنوان کرد و یادآور شد: اگر به این رویه ادامه دهیم، به‌تدریج به سمت آب‌های فسیلی حرکت خواهیم کرد که نتیجه آن شور شدن آب چاه‌ها و در ادامه شور شدن اراضی است.

سیدپور تأکید کرد: متوقف نکردن این رویه در نهایت ما را با افت عملکرد در واحد سطح، افزایش هزینه‌های تولید، غیراقتصادی شدن تولید، رها شدن اراضی، لم‌یزرع شدن و مهاجرت روستاییان به حاشیه شهرها روبه‌رو خواهد کرد.

وی یکی از راهکارهای مقابله با این وضعیت را کاهش مصرف آب عنوان کرد و اظهار داشت: ما برای تأمین امنیت غذایی مکلف به افزایش تولید برای تأمین نیاز داخلی و همچنین توسعه صادرات هستیم.

سیدپور همچنین گفت: افزایش بهره‌وری آب و کارایی آن بدین‌معنی است که بتوانیم از هر مترمکعب آب محصول بیشتری را به‌دست آوریم و راهکاری که در کشور پیش رو داریم، توسعه تولید در فضاهای گلخانه‌ای و تحت کنترل است تا با تحقق این هدف علاوه بر کاهش مصرف آب، بتوانیم شاهد افزایش عملکرد در واحد سطح، استمرار تولید در طول سال، برنامه‌پذیر کردن تولید، کاهش مصرف کود و سم و در نهایت افزایش کیفیت نیز باشیم.

وی با مقایسه‌ای در میزان مصرف آب در محصول گوجه‌فرنگی تولیدشده در گلخانه و فضای باز افزود: در تولید گوجه‌فرنگی در فضای باز برای هر هکتار 14 تا 16 هزار مترمکعب آب مصرف می‌شود که متوسط عملکرد در واحد سطح 40 تن در هکتار است، در واقع برای تولید هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی در فضای باز 400 لیتر آب مصرف می‌شود، اما اگر این محصول به محیط گلخانه‌ای منتقل شود، میزان مصرف آب در هر هکتار هشت تا 10 هزار مترمکعب با عملکرد 300 تن در واحد سطح خواهد بود و برای هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی 33 لیتر آب مصرف می‌شود که این اعداد و ارقام نشان‌دهنده افزایش 12 برابری کارایی مصرف آب در گلخانه است.

حرکت برای تولید از فضای باز به سمت فضاهای گلخانه‌ای یک انتخاب نیست

مجری طرح گلخانه‌ها با تأکید بر اینکه حرکت برای تولید از فضای باز به سمت فضاهای گلخانه‌ای یک انتخاب نیست، بلکه یک اضطرار است، خاطرنشان کرد: ما برای رسیدن به پایداری تولید باید به سمت تولید در محیط‌های گلخانه‌ای حرکت کنیم و انتقال تولید سبزی و صیفی به فضای گلخانه از سیاست‌های محوری وزارت جهاد کشاورزی است.

سیدپور ادامه داد: بر اساس آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی در سال 1393، سطح زیر کشت گوجه‌فرنگی در فضای باز 158 هزار و 222 هکتار با تولید 6.2 میلیون تن محصول و مصرف 2.5 میلیارد مترمکعب است، این در حالی است که برای تولید همین میزان محصول در گلخانه، تنها نیازمند 20 هزار و 813 هکتار اراضی زیر کشت و مصرف 208 میلیون مترمکعب آب هستیم، یعنی علاوه بر کاهش 85 درصدی سطوح زیر کشت، 92 درصد نیز در مصرف آب صرفه‌جویی خواهد شد.

وی تصریح کرد: اگر محصول خیار را نیز در کنار گوجه‌فرنگی به گلخانه‌ها منتقل کنیم، میزان آب صرفه‌جویی‌شده ما در سال به 3.2 میلیارد مترمکعب خواهد رسید و با حفظ میزان تولید 200 هزار هکتار از اراضی نیز آزاد می‌شوند.

اصلاح، نوسازی و بازسازی گلخانه‌های فرسوده و سنتی

مشاور معاون باغبانی وزیر جهاد کشاورزی از برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی و معاونت باغبانی در این طرح به توسعه گلخانه‌ها در مناطق مستعد و مناسب برای تولید محصولات سبزی و صیفی، گیاهان دارویی، گل و گیاهان زینتی، تولید نشاء مکانیزه و مجموع محصولاتی که امکان تولیدشان در گلخانه فراهم است، اشاره کرد و از اصلاح، نوسازی و بازسازی واحدهای فرسوده، سنتی و دارای بهره‌وری پایین خبر داد.

سیدپور با بیان اینکه در حال حاضر 190 مجتمع گلخانه‌ای در کشور در دست احداث و راه‌اندازی است، از اهداف این طرح به هدایت و حمایت از سرمایه‌گذاران برای تکمیل زنجیره‌های تولید اعم از صنایع تبدیلی و تکمیلی، ساماندهی و تقویت تشکل‌های گلخانه‌ای و ایجاد صندوق ملی توسعه گلخانه‌ها جهت حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری با همکاری صندوق حمایت از سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی و برنامه‌ریزی برای برنامه‌پذیر کردن و مدیریت تولید در واحدهای گلخانه‌ای در راستای تنظیم بازار و توسعه صادراتی اشاره کرد.

وی تکمیل، راه‌اندازی و توسعه پایانه‌های صادراتی را راهکاری در جهت توسعه صادرات، اصلاح سیستم‌های حمل و نقل و مدیریت صادرات محصولات گلخانه‌ای عنوان کرد و از برنامه‌ریزی برای توسعه دانش فنی در گلخانه‌ها و آموزش فنی کارشناسان، بهره‌برداران و ناظران فنی، ایجاد رشته‌های تحصیلی دانشگاهی درباره گلخانه‌ها، برنامه‌ریزی برای ارتقاء دانش فنی ناظران گلخانه و رتبه‌بندی آنها خبر داد.

سیدپور از برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای کاهش هزینه‌های تولید در گلخانه‌ها به تولید نشاء مکانیزه، اصلاح و ارزان‌سازی سازه‌ها، توسعه تولیدات داخلی تجهیزات گلخانه‌ای، ارتقای دانش فنی تولیدکنندگان، افزایش عملکرد در واحد سطح و تولید محصول مطابق با استانداردهای جهانی برای دسترسی به بازارهای بزرگ دنیا اشاره کرد.

وی درباره وضعیت حال حاضر گلخانه‌ها یادآور شد: بر اساس آمارنامه 1393 وزارت جهاد کشاورزی، سطح گلخانه‌های کشور 9 هزار و 606 هکتار است که 71 درصد آن به محصولات سبزی و صیفی، 23 درصد آن به گل و گیاهان زینتی و شش درصد باقیمانده به توت‌فرنگی و سایر محصولات گلخانه‌ای اختصاص دارد.

سیدپور به پراکنش جغرافیایی گلخانه‌ها در 12 استان کشور اشاره کرد و اظهار داشت: 75 درصد گلخانه‌ها و مناطع گرمسیری و نیمه‌گرمسیری و 25 درصد در مناطق معتدله متمرکز هستند.

تکمیل پرونده راه‌اندازی 1800 هکتار گلخانه با اعتبار 32 هزار میلیارد ریال

مجری طرح گلخانه‌ها طرح توسعه گلخانه‌ها را از طرح‌های مهم اقتصاد مقاومتی و نمونه بارزی از کشاورزی صنعتی و مدرن در جهان برشمرد و تأکید کرد: در چارچوب اجرایی شدن طرح توسعه گلخانه‌ها در کشور، اقدامات گسترده‌ای شامل برگزاری جلسات هماهنگی مدیریتی در سطوح مختلف ملی و استانی و برگزاری دوره‌های آموزشی متعدد صورت گرفت و تا تاریخ 15 فروردین‌ماه سال جاری پرونده متقاضیان احداث گلخانه در سطح بیش از یک‌هزار و 800 هکتار با اعتبار 32 هزار میلیارد ریال تکمیل و برای تصویب و اخذ تسهیلات به بانک کشاورزی معرفی شد.

وی با بیان اینکه بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده مقرر است تا پایان سال جاری دوهزار و 500 هکتار گلخانه احداث شود، گفت: تسهیلات مورد نیاز این طرح تأمین شده و بر اساس تصمیمی که در ستاد عالی گلخانه‌های کشور با حضور وزیر و معاونان وی و مدیرعامل بانک کشاورزی برگزار شد، مقرر گردید اعتبارات تسهیلاتی با نرخ 16 درصد در مناطق برخوردار و 14 درصد در مناطق غیربرخوردار در اختیار متقاضیان احداث گلخانه قرار گیرد.

سیدپور در پایان افزود: معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی و تمامی سازمان‌های جهاد کشاورزی استان‌ها از تمامی متقاضیان احداث گلخانه اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی، شرکت‌های کشاورزی، کشت و صنعت‌ها، بنیادهای تولیدی و اقتصادی و مراکز دانشگاهی کشاورزی برای تحقق این هدف بزرگ در سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل حمایت و پشتیبانی می‌کند./

A-950205-01