حقوق و دستمزد، تربیت مدیران آینده، پروژه‌های رفاهی و چابک‌سازی بدنه جهاد کشاورزی در گفتگو با محمدعلی جوادی، معاون وزیر؛
مدیران تازه‌نفس از راه می‌رسند...
هافبک‌های دفاعی، پاشنه‌آشیل و ستون اصلی در تیم‌های فوتبال تلقی می‌شوند؛ هافبک‌هایی که در عین وظیفه حراست از ساختار دفاعی تیم، مسئولیت بازی‌سازی و ارسال توپ‌های بلند برای مهاجمان به عهده آنهاست. مردان میانه میدان ولی همواره از دیده‌ها پنهان. امری که در حوزه مدیریتی مجموعه جهاد کشاورزی بر دوش مردی از دیار نصف جهان سپرده شده، مدیری که....
هافبک‌های دفاعی، پاشنه‌آشیل و ستون اصلی در تیم‌های فوتبال تلقی می‌شوند؛ هافبک‌هایی که در عین وظیفه حراست از ساختار دفاعی تیم، مسئولیت بازی‌سازی و ارسال توپ‌های بلند برای مهاجمان به عهده آنهاست. مردان میانه میدان ولی همواره از دیده‌ها پنهان. امری که در حوزه مدیریتی مجموعه جهاد کشاورزی بر دوش مردی از دیار نصف جهان سپرده شده، مدیری که به مانند هافبک‌های دفاعی تیم‌های فوتبال، گرچه به اندازه مهاجمان گلزن تیم، در دید رسانه‌ها نیست، اما کیست که بتواند کارکردهای معاونت تحت اختیار او و نقش کلیدی‌اش در ساماندهی و سازوکار اسکلت حرکتی بخش کشاورزی را کتمان کند .
محمدعلی جوادی متولد 1337، دانش‌آموخته برق دانشگاه صنعتی اصفهان است که در سال‌های دیر و دور و در روزهای نخست صدر انقلاب به قافله بچه‌های جهاد پیوست .
سال‌های طولانی خدمت، از جهاد سازندگی شهرکرد گرفته تا در قامت شهرداری اصفهان، از او مدیری ساخته و پرداخته که می‌تواند در همه پست‌ها و زمینه‌ها نقش‌آفرینی کند .
او از علاقه‌مندان تیم‌های محبوب سرخابی و از هواداران دوآتشه آبی‌پوشان پایتخت است. در آخرین روزها و ساعات پایانی سال 94 به دفتر کارش رفتیم، به‌سختی راه می‌رفت. عصایی در کنار صندلی‌اش خودنمایی می‌کرد؛ نه به علامت پیری، بلکه نشانی از روزهای خوش نقش‌آفرینی در میانه میدان فوتبال، که هافبک ما اینک با تکیه بر آن به استقبال میهمانانش می‌شتافت و از درد و اندوه زانوانش می‌کاست .
دکور دفتر او در عین سادگی و بی‌پیرایگی، نشان از مدیریت به شیوه تکنوکرات‌ها دارد که در آن نظم و نسخ و قرار گرفتن هر چیزی در جای خود، امری اجتناب‌ناپذیر است .
با وجود انبوه کارها و شتاب روزهای آخر سال، پاسخگوی پرسش‌هایی شد از جنس دغدغه‌های روزمره بخش کشاورزی و کارکنانش که به قول او در جبهه و جنگ و جهاد در اول خط هستند و در گرفتن خدمات آخر خط !
پر کردن کپ ایجادشده طی سال‌های گذشته، دفاع از نیروهایی که از امکانات دورند و در خط مقدم سختی‌ها و تلاش بی‌وقفه برای همسان‌سازی حقوقی نیروها و... از جنس دغدغه‌هایی بودند که هافبک ما برای به ثمر نشستن آنها، تلاش بی‌وقفه‌ای را آغاز کرده است. هرچند همه اینها و ده‌ها دغدغه دیگر نتوانسته بود، چشم و دل او را از مرور "شبه‌خاطرات" زنده‌یاد علی بهزادی، باز دارد ...
***********************
آقای جوادی، یکی از ایده‌هایی که در معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی دوره مدیریت شما بنیان گذاشته شده، طرح تربیت مدیران کارآمد آینده وزارت جهاد کشاورزی است؛ در این زمینه تاکنون چه اقداماتی انجام شده یا در دست انجام است، با توجه به اینکه شاید دست آقای حجتی هم در به‌کارگیری مدیران خلاق و تازه‌نفس محدودتر باشد؟
با توجه به اینکه جهاد سازندگی، اوایل انقلاب یعنی حدود سی‌وهفت سال پیش بنیان گذاری شد و ادغام آن هم با وزارت کشاورزی سابق پس از آن صورت گرفت، در نتیجه هرم سنی مدیران کنونی وزارت جهاد کشاورزی کهنسال و بالاست. مشکلی که ما داریم این است که سن هرم مدیریتی جهاد کشاورزی بالای 25 سال (به لحاظ سنی هم بالای 50 سال است)؛ لذا پس از بررسی‌های لازم و به‌نظر بسیاری از مدیران همکارم، سرانجام تصمیم بر آن شد که برنامه‌ریزی جهت پایین آوردن هرم سنی و تربیت تخصصی مدیران آتی بخش در اولویت قرار گیرد. در این راستا، عده‌ای از کارمندان مستعد، با انگیزه و جوان شناسایی شده و تحت آموزش تخصصی در آموزشگاه‌های تحت نظارت وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته‌اند و به‌صورت پایلوت در برخی استان ها کلید خورده است. در این طرح دوره‌هایی گذاشته شده و در حال غربال کردن است. بعد از دو تا سه سال آینده مدیران امتحان پس داده و آموزش دیده که انگیزه بیشتری هم دارند، شناخته می‌شوند .
با چالش‌ها و مقاومت‌های احتمالی برخی مدیران کنونی چطور کنار آمده‌اید؟
عده‌ای از این همکاران مستعد، خودشان تمایل به ادامه همکاری در این زمینه ندارند و انگیزه لازم نشان نمی‌دهند. عده‌ای هم در طول راه و حین آموزش انصراف می‌دهند. اما شانسی که آوردیم این بود که قبلاً مصوبه‌ای داشتیم که از 10 هزار مهندس ناظر استفاده کنیم. این مصوبه اجرایی نشده بود. این طرح در دولت آقای دکتر روحانی کلید خورد و در طرح تربیت مدیران آینده از این جمع استفاده شد.
.
این در حالی است که به خاطر داریم که در اوایل استقرار دولت یازدهم و با توجه به تحمیل این مصوبه ازسوی مجلس، برخی از مدیران وزارت جهاد کشاورزی معتقد بودند این استخدام اجباری، باعث دردسر و چالش‌های تازه برای وزارتخانه است؟
خیلی‌ها بر این اعتقاد بودند. خیلی از مدیران ارشد وزارتخانه اعتراض داشتند و آن را باری برای وزارتخانه می‌دانستند. اما امروز تبدیل به فرصت شده است و حتی خود مدیران سازمان‌های جهاد کشاورزی استان‌ها بیشتر متقاضی این نیروها هستند. چون جوان هستند و از سوی دیگر خیلی از دهستان‌ها تعطیل شده بود و جمعی هم بازنشسته شده‌اند. الان پهنه مشخصی برای حوزه مأموریتی خود دارند و حالا دنبال تأمین تجهیزات و ابزار کار برای آنها هستیم؛ لذا این تهدید برای بخش کشاورزی، حالا فرصت استثنایی نیز شده است .
در زمینه کوچک‌سازی مجموعه که از اهداف مورد توجه این بخش است، چه برنامه‌ای خواهید داشت، به‌ویژه که جمع زیادی هم پذیرفته شدند؛ آیا برنامه یا برای چابک‌سازی بدنه جهاد کشاورزی دارید؟
پس از ادغام دو مجموعه وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی سابق، تعداد پرسنل 160 هزار نفر بود که در سال‌های اخیر به 72 هزار نفر کاهش یافته است. برخی از قسمت‌های مجموعه وزارتخانه به بخش خصوصی واگذار شده است، اما با این وجود بدنه چابک نیست. ولی در هر حال پس از مشورت با دوستان و همکاران و مطالعه سند ساماندهی نیروی انسانی تنظیم شده است که با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز به توافق رسیدیم و با تصویب نهایی آن، طی سه سال آینده -که البته سال 94 را هم دربر می‌گیرد- تعداد نیروهای وزارت جهاد کشاورزی به 52 هزار نفر تقلیل می‌یابد و این در حالی است که 14 هزار نفر نیرو هم در قالب مسابقه و کنکورهای تخصصی استخدام خواهند شد. به هر حال عمده سازوکار بخش کشاورزی با چهار میلیون بهره‌بردار، خارج از دولت هستند، اما خب به‌نظر می‌رسد بخش کشاورزی با این تعداد نیروی ستادی پیش خواهد رفت. کمااینکه می‌دانید یکی از چالش‌های عمده بخش کشاورزی، پراکندگی نواحی استقرار زیرمجموعه‌ها، مشتمل بر 11 ناحیه است. حتا یکی از معاونت‌های مهم وزارت جهاد کشاورزی در کرج مستقر است و می‌دانید که پس از واگذاری ساختمان شیشه‌ای -بلوار کشاورز به هر دلیل که نمی‌خواهم به آن بپردازم- با استقرار در ساختمان جدید انسجام نیروها بیش از پیش مشهود بوده است. با این وجود معتقدیم هنوز بدنه به چابکی لازم و مدنظر خودمان نرسیده است. ساختمان جدید تا پایان سال 95 تکمیل و نهایی می‌شود که با متمرکز شدن تمام نیروهای ستادی، امور اجرایی هم با چابکی بیشتری پیش خواهد رفت .
بسیاری از کارمندان وزارت جهاد کشاورزی ضمن ابراز خشنودی از این که با تدبیر دولت جدید در ساختمان واحدی مستقر می‌شوند، از انتقال فوریتی به ساختمان جدید و در حال ساخت به‌دلیل عدم تجهیز آن به وسایل سرمایشی در فصل گرمای سال 94 گله‌مند بودند. چرا تا این حد اصرار داشتید همزمان با احداث ساختمان جدید، برخی معاونت‌ها به ساختمان تکمیل نشده بروند و در تنگنا قرار بگیرند؟
ببینید! این هم یک روش در بسیاری از نقاط دنیاست که اجرا توأم با بهره‌برداری باشد. اما در این زمینه طی بررسی‌های زیادی که انجام شد، تصمیم بر این شد که به‌دلیل کمبود جا در سراسر ستاد وزارتخانه، بهره‌برداری در حین راه‌اندازی صورت گیرد. معاونت‌های ما در وضع مناسبی نبود. از سوی دیگر زمان‌بندی احداث هم بیشتر و تسهیل می‌شود. یکی دیگر این که مشکلی در ساختمان‌سازی وزارتخانه‌های کشور ما رایج است، طولانی بودن بهره‌برداری و زمان‌بر بودن آن است که گاهی چند دوره اجرایی طول می‌کشد. البته به‌دلیل بهره‌برداری حین انجام عملیات، انتقادها وارد است و کارکنان در نقل و انتقال‌ها اذیت شدند. اما انصافاً همراهی کرده‌اند. ساختمان جدید هم کارگاه است و در حال تکمیل و هم محل استقرار چند معاونت که البته خود آقای حجتی هم در ساختمان جدید مستقر شده‌اند .
درباره جزئیات خرید و سپس روند پیشرفت این ساختمان‌ها، آخرین وضعیت پیشرفت ساختمان‌های در حال احداث چه بوده است؟
بدین‌منظور چهار ملک که متشکل از دو ساختمان نیمه‌تمام واقع در خیابان طالقانی بود، به مساحت عرصه هشت‌هزار و 183 مترمربع خریداری گردید که با زیربنا جمعاً حدود 77 هزار مترمربع احداث خواهد شد. در مقطع فعلی ساختمان شماره یک (فلزی) با 14 طبقه نیز با حدود 26 هزار مترمربع حدود 100 (97 درصد) تکمیل و کارکنان در این ساختمان استقرار یافتند. درباره ساختمان شماره سه بتنی شامل 23 طبقه نیز با حدود 26 هزار مترمربع نیز هم‌اکنون پنج طبقه از 17 طبقه ساختمان آماده بهره‌برداری شده است که تعدادی از واحدها نیز در آن استقرار یافته‌اند و این ساختمان با پیشرفت فیزیکی حدود 81 درصد تا سه ماه آینده به بهره‌برداری خواهد رسید. و در نهایت ساختمان‌های وزارت به دو ساختمان طالقانی و مجموعه ساختمان جدیدالاحداث کاهش خواهد یافت که با توجه به نزدیکی دو ساختمان به یکدیگر و امکان ارتباط سریع مشکلات قبلی به شدت کاسته خواهد شد .
در رابطه با رسیدگی به امر مسکن کارکنان جهاد کشاورزی که از دغدغه‌های چند دهه اخیر هم بوده است، چه اقدامی اساسی انجام داده یا خواهید داد؟
متأسفانه کارکنان مجموعه جهاد کشاورزی بسیار مظلوم واقع شده‌اند. اوایل که جهاد سازندگی بود، به لحاظ حال و هوای حاکم بر روزهای صدر انقلاب و جنگ، اساساً کسی این موضوع‌ها را طرح نمی‌کرد؛ حتی پرداخت حقوق و حق‌الزحمه را توهین تلقی می‌کردند! لذا کارکنان جهاد که در زمان جنگ و ایثار و خدمت به محرومان اول صف می‌ایستادند، در زمان دریافت حقوق و امکانات داوطلبانه آخر صف؛ اما حالا اصلاح این خلاء متناسب با شرایط جدید کار سختی است. با این وجود در زمینه مسکن در حال حاضر مشاورانی با هدف رسیدگی به این امر در حال بررسی موضوع هستند در این راستا با ایجاد پست مشاور در تأمین مسکن کارکنان نسبت به تشکیل تعاونی مسکن نوید توسعه در معاونت اقدام شده و با همفکری مدیران و کارکنان راهکارهای مختلفی مانند تأمین تسهیلات و وام برای کمک‌هزینه خرید مسکن از طریق سیستم بانکی و منابع داخل وزارتخانه؛ حل و فصل مشکلات تعاونی مسکن صدرا و شروع ساخت مابقی واحدهای مسکونی در باقیمانده از زمین سایت شهرک مذکور؛ برنامه‌ریزی برای ساخت پروژه 800 واحدی در شهر کرج و تأمین مسکن کلیه ایثارگران وزارت جهاد کشاورزی؛ خریداری و تفکیک و واگذاری زمین با قیمت مناسب در چند نقطه از تهران و استان البرز برای تأمین مسکن و حتی تبدیل آن به نقدینگی برای تأمین کمک‌هزینه خرید مسکن مطلوب‌تر که در این راستا نخستین پروژه به نام گلسار در استان البرز از اسفندماه سال جاری در حال واگذاری است؛ تهیه مقدمات واگذاری اراضی برای آن دسته از کارکنانی که فرم (ج) آنها سبز است و تاکنون از امکانات دولتی استفاده نکرده‌اند در استان تهران و البرز و سایر اقداماتی از این دست در حال پیگیری است .
در مورد استیفای حقوق و دستمزد مجموعه نیروهای جهاد کشاورزی در میان سایر مجموعه‌ها چه تدابیری اندیشیده‌اید؟
ما دیدیم که در بررسی میدانی وزارتخانه‌ها، وزارت جهاد کشاورزی در رده آخرین‌ها قرار می‌گیرد و این در حالی است که سختی کار کارکنان این بخش از دهستان‌های مرز تا پایتخت، بالاست؛ لذا ما معتقدیم هم بهره‌وران بخش کشاورزی که در حال فعالیت در عرصه اقتصاد مقاومتی هستند و هم نیروهای ستادی بخش، صدایشان کمتر به جایی می‌رسد. البته خود بهره‌برداران هم می‌توانند با فضا سازی مثبت در عرصه افکار عمومی و رسانه‌ها حقوق مشروع و طبیعی خودشان برای جذب امکانات را نهادینه کنند. لذا پس از پیگیری‌های زیاد، موفق شدیم طبق بند (5) ماده 68، به حقوق کارکنان جهاد کشاورزی درصدی اضافه کنیم و در ادامه با مصوبه هیأت وزیران و همکاری‌های سازمان مدیریت، اخیراً هم بند 10 ماده 68 اجرایی شد که از ابتدای امسال با احکام صادر شده بین 30 تا 35 درصد به حقوق پرسنل اضافه می‌شود. برای سال 95 هم دنبال این هستیم تا بند (الف) را اجرایی کنیم که آن هم اجازه می‌دهد از بین 42 تا تا سقف 50 درصد افزایش حقوق برای کارکنان مشمول اضافه کنیم. البته ما یک مشکلی در این زمینه داشتیم و آن هم این بود که مصوبه افزایش‌ها 25 درصد مشاغل تعریف‌شده را شامل می‌شد، که به این ترتیب در مجموع حدود 65 درصد پرسنل شامل می‌شد. لذا تلاش زیادی کردیم تا 35 درصد مابقی هم مشمول این افزایش حقوق شوند .
خب به کجا رسید، مشمول شدند؟
بله. به این ترتیب، عده‌ای هم که مشمول این بند نبودند نیز افزایش حقوق مشمول این بند قانونی را خواهند داشت .
با توجه به حساسیت موضوع برای خوانندگان ایانا، توضیح بیشتری در این رابطه می‌دهید؟
ببینید، بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری، به دستگاه دولتی اجازه می‌دهد بر اساس عوامل مختلف و نوع فعالیت‌ها و وظایف تخصصی با تصویب هیأت وزیران برای حداکثر 25 درصد از مشاغل، فوق‌العاده ویژه‌ای پرداخت کند. با اینکه برخی سازمان‌ها و دستگاه‌ها از این فوق‌العاده در گذشته بهره‌مند شده بودند، متأسفانه وزارت جهاد کشاورزی از این موضوع بی‌بهره مانده بود که با تلاش‌های اخیر توانستیم بخش قابل توجهی از کارکنان این وزارتخانه را از این فوق‌العاده که تحفه‌ای در مقابل زحمات آنها است، بهره‌مند سازیم، اما هم‌اکنون نیز در صدد هستیم با استفاده از بند (الف) ماده 50 قانون برنامه پنجم توسعه مجوز لازم را از هیأت وزیران اخذ کنیم که به‌موجب آن، امتیازات فصل دهم کارکنان تا سقف 50 درصد قابل افزایش است. چنانچه نتوانیم این امر را برای کل کارکنان انجام دهیم، حداقل برای کارمندانی که در مراکز جهاد کشاورزی دهستان و شهرستان فعالیت می‌کنند، برقرار می کنیم .
طبق نظر برخی کارشناسان بخش، شما استاد سرمایه‌گذاری هستید، در این زمینه چه سیاست‌هایی به‌عنوان یک مدیر اجرایی پیش رو خواهید داشت؟
به‌طور طبیعی با توجه به سابقه شهرداری اصفهان، همواره علاقه‌مند به مباحث توسعه و سازندگی بوده و هستم. اما با توجه به مسئولیت محوله جناب وزیر، غیر از معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی، ریاست هیأت‌مدیره مؤسسه "جهاد استقلال" نیز به اینجانب واگذار شده است؛ لذا در زمینه کشت فراسرزمینی می‌توان به‌خوبی جذب سرمایه کرد، همچنین بستر مناسب برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی، کاهش ورود برخی از اقلام کشاورزی، افزایش تولید محصولات موردنیاز بخش، گسترش نظام‌های نوین آبیاری مانند آبیاری تحت فشار، در راستای بهینه‌سازی بخش که جزء شرح وظایف آن مجموعه است، اقدام کرد، اما به هر حال یکی از تأکیدات آقای وزیر، تلاش برای جذب سرمایه در بخش است. بالتبع اینجانب هم با توجه به داشتن هشت شرکت در زیرمجموعه جهاد استقلال بخشی از پیگیری‌هایم در این راستاست .
و یک پرسش شخصی‌تر که اگر دوست داشتید می‌توانید پاسخ ندهید. آقای جوادی، بین مسئولیت شهرداری شهری با مختصات اصفهان و معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی، کدام یک برایتان مقبول‌تر و جذاب‌تر است؟
این دو مسئولیت متفاوتند. ساختار شهرداری به این صورت است که شهردار خودش ذی‌حساب شهر است و درآمد و هزینه به عهده خود شهردار است. همچنین با زندگی روزانه مردم در ارتباط است و طبق ذوق و سلیقه شهردار، کارهای رفاهی و فرهنگی متنوع و زیادی نیز می‌توان انجام داد، اما در حوزه وزارتخانه کارها باید در چارچوب خاص خود و مطابق مقررات دولتی انجام شود. البته حسن پست وزارت هم این است که منافع خدمات انجام شده، اقصی نقاط کشور را شامل خواهد شد .
چه اقداماتی در زمینه ایجاد تسهیلات رفاهی و تفریحی برای بهبود رفاه پرسنل بخش و نشاط بیشتر آنها انجام شده است و برنامه‌های شما چیست؟
ببینید در این باره هم اراضی بخش، در حوزه اختیارات ماست، اما با این وجود، وسع و فضای لازم برای پرسنل ما کمتر است. در مؤسسه فرهنگی و ورزشی "جهادگران"، اقداماتی در شمال و جنوب کشور در دست انجام است. در زمینه بهبود وضعیت مهمانسراهای شمال، اقداماتی انجام شده تا در آینده با اضافه شدن اقداماتی در جنوب و... شرایط موجود تبدیل به احسن شود .
در زمینه ورزش چه برنامه‌ای از سوی "مؤسسه فرهنگی و ورزشی جهادگران" دارید، به‌ویژه که بخش کشاورزی در دوره‌ای، سابقه تیم‌داری به نام تیم "کشاورز" را در لیگ داشت؟
در شرایط کنونی سرمایه‌گذاری در زمینه‌های ورزشی مانند فوتبال باتوجه به هزینه‌های بالا و وجود رقبایی چون پرسپولیس و استقلال بالاست و فعلاً نمی‌توان با این رقبا کاری انجام داد و درآمدزا هم نیست. در واقع سیکل تیم‌داری در ایران سیکل مناسبی نیست، ضمن اینکه ما فعلاً در حال احداث ساختمان جدید و نقل و انتقال واحدهای وزارتخانه به ساختمان جدید هستیم و هزینه‌های تکمیل پروژه راه‌اندازی و بهره‌برداری هم کم نیست. اگرچه در امر ورزش کارمندان داخلی برنامه‌هایی بیشتر خواهیم داشت .
یکی از چالش‌های بخش کشاورزی ما مطالعه نداشتن مدیران ارشد حوزه وزارتی در مطالعه کتاب‌های غیرتخصصی کشاورزی است. می‌خواستم بدانم که در حال حاضر چه کتاب غیرکشاورزی مطالعه می‌کنید؟
در حال حاضر کتاب "شبه‌خاطرات" دکتر بهزادی را مطالعه می‌کنم که البته قبلاً هم خوانده بودم. کتابی که مربوط به شغل شما روزنامه‌نگاران هم می‌شود؛ اما در حال حاضر در حال مرور دوباره نکات ظریفی هستم که در این کتاب برایم واجد ارزش‌های ماندگاری بوده است. متأسفانه سرانه مطالعه کتاب در کشور ما کم است. اگرچه مدتی است شاید با اینترنت حجم مطالعه بالاتر رفته است، هرچند جای مطالعه کتاب را نمی‌گیرد .
شاخص‌ترین نکته قوتی که از این کتاب بهره می‌گیرید، در چه زمینه‌ای است؟
این کتاب درس‌های زیادی از گذشتگان دارد که به‌نظر من بسیار آموزنده است./
S-950129-01
دیدگاه تان را بنویسید