راهبرد اصلی ما ارتقاء امنیت غذایی و بهره‌وری آب است

به گزارش خبرنگار ایانا، فریبرز عباسی سرپرست معاونت آب‌وخاک وزارت جهاد کشاورزی در نشست خبری به مناسبت هفته جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه وظیفه اصلی معاونت آب‌وخاک سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت‌های آب‌وخاک در سطح کشور است، گفت: برنامه‌ها و رویکردهای ما تابع اسناد بالادستی مانند سند تحول دولت مردمی است که در سال گذشته به تمام دستگاه‌های اجرایی کشور ابلاغ‌شده است.

وی بابیان اینکه راهبرد اصلی ما طبق سند تحول دولت مردمی ارتقاء امنیت غذایی و بهره‌وری آب است، گفت: در این سند چالش‌هایی برای مباحث آب‌وخاکی مطرح‌شده که مهم‌ترین آن شامل محدودیت دسترسی به منابع آب، هدر رفت ظرفیت پایدار خاک، خرد شدن اراضی، پراکندگی سطوح کشاورزی، تغییر کاربری اراضی کاهش تدریجی منابع آب‌وخاک است.

عباسی گفت: چالش‌های حوزه کشاورزی در سند تحول دولت مردمی ذکرشده و منشأ این چالش‌ها و اقدامات لازم برای عبور از آن‌ها نیز ذکرشده و مکلف به اجرای آن‌ها هستیم.

عباسی ادامه داد: راهبرد اصلی ما ارتقاء امنیت غذایی و بهره‌وری آب خواهد بود، در همین راستا برنامه‌های مدیریتی معاونت آب‌وخاک به دو دسته سخت‌افزاری و سازه‌ای و نرم‌افزاری و مدیریتی تقسیم می‌شود که در بحث سازه‌ای اولویت ما اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام است که در سفرهای استانی هم اولویت اول هیئت دولت تکمیل و به بهره‌برداری رساندن این پروژه‌های نیمه‌تمام بود. ما نیز همین رویکرد را در همه استان‌ها داریم.

بهره برداری از 127 هزار هکتار پروژه‌های آبیاری و زه‌کشی در غرب و شمال غرب کشور

وی یادآور شد: می‌توان به پروژه‌های احداث شبکه‌های فرعی آبیاری و زه‌کشی در غرب و شمال غرب کشور اشاره کرد که در سطح ۲۲۷ هزار هکتار در حال اجرا است که تا الآن 127 هزار هکتار آن به بهره‌برداری رسیده و حدود ۱۰۰ هزار هکتار آن باقی‌مانده که از اولویت‌های معاونت آب‌وخاک است و تکمیل این پروژه در افزایش تولید، ارتقاء بهره‌وری آب کشاورزی و اشتغال‌زایی در استان‌های غربی و شمال غربی کشور مؤثر است. در سفرهای استانی هیئت دولت اعتبارات و منابع خوبی به این پروژه‌ها اختصاص داده‌شده که در اسرع وقت در جهت تکمیل پروژه‌ها از این منابع استفاده خواهد شد.

بهره برداری از 295هزار هکتار در طرح احیای اراضی ۵۵۰ هزار هکتاری

سرپرست معاونت امور آب‌وخاک تصریح کرد: یکی دیگر از این طرح‌ها طرح احیای اراضی ۵۵۰ هزار هکتاری دشت‌های خوزستان و ایلام است که در فاز اول آن ۲۹۵ هزار هکتار به بهره‌برداری رسیده و در فاز دوم هم ۲۵۵ هزار هکتار نیز در حال مطالعه و طراحی است که به‌محض تأمین اعتبار عملیات اجرایی فاز دوم آغاز خواهد شد.

افزایش تولید و استفاده از ظرفیت آب سبز با تکمیل پروژه زیرساخت‌های آب‌وخاکی استان‌های شمالی کشور

عباسی گفت: یکی دیگر از برنامه سازه‌ای ما تکمیل پروژه زیرساخت‌های آب‌وخاکی استان‌های شمالی کشور در راستای امنیت غذایی کشور، افزایش تولید و استفاده از ظرفیت آب سبز در کشور است زیرا ما در کشور با کمبود منابع آب مواجه هستیم اما در شمال کشور بارندگی‌ها وضعیت خوبی دارد و با هماهنگی‌های صورت گرفته از روان آب‌هایی که به دریاچه خزر می‌ریزد استفاده خواهیم کرد که مانند سایر عملیات مستلزم احداث آبندان‌ها انتقال آب با لوله، توسعه سامانه‌های نوین آبیاری و سایر عملیات‌های آب‌وخاکی است که در حال تکمیل و تأمین منابع است.

خودکفایی در مباحث فنی و سخت‌افزاری آب و خاک

عباسی افزود: ما در حوزه فنی آب‌وخاک مشکل خاصی نداریم و در بحث‌های فنی و سخت‌افزاری در حوزه آب‌وخاک خودکفا هستیم و در برخی موارد به کشورهای همسایه صادرات داریم. در بحث سازه‌ها مهم‌ترین دغدغه ما تخصیص اعتبار است که در صورت تأمین می‌توانیم طرح‌ها را به نحو احسن اجرا کنیم.

وی عنوان کرد: یکی از بحث‌های مدیریتی ما نظام بهره‌برداری است یکی از راهکارهای در دست اجرای ما تخصیص اعتبار برای تشکیل تعاونی‌های تولید است که با هماهنگی مراجع ذی‌ربط صورت گرفته که در حال توانمندسازی هستند تا در راستای بهره‌وری به نحو احسن از آن استفاده بهینه از منابع آب‌وخاک خواهند کرد.

استفاده از ظرفیت‌های موسسه آموزش و ترویج برای افزایش ضریب دانش فناوری

معاون وزیر با اشاره به توجه ویژه این معاونت به تعاونی‌های روستایی، افزود: در همین راستا توجه ویژه به تعاونی‌های تولید داریم و تشویق‌هایی در جهت تعامل بیشتر با آن‌ها پیش‌بینی‌شده و در بحث دانش‌بنیان و فناورانه هم از ظرفیت‌های مراکز علمی و تحقیقاتی به‌خصوص موسسه آموزش و ترویج برای افزایش ضریب دانش فناوری استفاده می‌کنیم. تکنولوژی‌هایی مانند هوشمند سازی، تکنولوژی‌های مربوط به نشاکاری، آبیاری زیرسطحی، کاهش تبخیر و زهکشی کنترل‌شده در کشور موجود هستند که یا کاربردی نیستند یا صرفه اقتصادی ندارند که مستلزم کار بیشتر در راستای اقتصادی و کاربردی‌تر شدن آن‌ها است.

وی با اشاره به اینکه بخش زیادی از راهبرد بهره‌وری آب باید از طریق جبران خلأ عملکرد باید جبران شود، گفت:  این خلأ عملکرد که در کشور حدود ۵۰ درصد تخمین زده‌شده با مباحث فناورانه، تکنولوژی، آموزش و ترویج و خلق فناوری‌های موردنیاز رفع خواهد شد؛ بازبینی ضوابط و دستورالعمل‌هایی که عمدتاً توسط برنامه‌وبودجه منتشر می‌شوند نیز در این راستا مؤثر است. بیش از ۱۵ آیین‌نامه در این خصوص تدوین‌شده است و به تصویب خواهد رسید.

تجهیز بالغ بر 2میلیون هکتار اراضی آبی کشور به انواع سامانه‌های نوین آبیاری

وی ضمن بیان اهمیت نظارت بیشتر در پروژه‌های آب‌وخاکی در حین بهره‌برداری، خاطرنشان کرد: سالانه در معاونت آب‌وخاک بیش از ده هزار پروژه آب‌وخاکی کوچک و بزرگ در استان‌های کشور اجرا می‌کنیم که حدود 7 تا 8 هزار آن‌ها مربوط به توسعه سامانه‌های نوین آبیاری است و حدود یک تا دو هزار پروژه نیز به احیا و مرمت قنوات اختصاص دارد. مابقی آن‌ها مربوط به سایر عملیات‌های آب‌وخاک ازجمله انتقال آب با لوله، احداث آب بندان‌ها، زه‌کشی و تجهیز و نوسازی اراضی است.

عباسی ادامه داد: تا الآن بیش از دو میلیون و پانصد و هفتاد هزار هکتار از اراضی آبی کشور به انواع سامانه‌های نوین آبیاری مجهز هستند که حدود ۳۰ درصد اراضی را تشکیل می‌دهند. بیش از یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار از اراضی ما به شبکه‌های فرعی مجهز شدند و در یک‌میلیون و ششصد و شصت هزار از اراضی تجهیز و نوسازی صورت گرفته، حدود ۴۹۰ هزار هکتار از اراضی زهکشی شده و حدود 41 هزار رشته قنات در کشور داریم طول قنوات ما حدود 41 هزار کیلومتر است که از این مساحت حدود 30 هزار هکتار اصلاح و مرمت‌شده است.

افتتاح 462 پروژه در هفته جهاد کشاورزی

امسال در هفته کشاورزی 462 پروژه در استان‌های مختلف به ارزش 387 میلیارد تومان اعتبار دولتی افتتاح می‌شود که خیلی از آن‌ها حدود ۱۵ درصد آورده بهره‌بردار رادارند که به آن اضافه می‌شود سطح آن حدود ۲۰ هزار هکتار است و برای ۸۳۵۰ نفر شغل ایجاد می‌کند.

وی یادآور شد: اعتباری که امسال برای معاونت آب‌وخاک که مصوب شده بالغ‌بر 4 هزار و پانصد میلیارد تومان است که ۲۰۰ میلیارد آن توسط سازمان برنامه‌وبودجه به ما ابلاغ‌شده باید ببینیم چقدر از آن به ما اختصاص پیدا می‌کند.

وی با بیان اینکه کاهش مصرف برق مصوب دولت است، گفت: در تولیدات بخش کشاورزی ۵ ساعت پیک مصرف چاه‌های کشاورزی خاموش است که  از اواسط خرداد آغازشده و در حال اجراست؛ این طرح موقتی است و حدود سه ماه که پیک مصرف کشور است.

وی در بحث ممنوعیت کشت برنج، گفت: این ممنوعیت از سال‌ها قبل ابلاغ‌شده که عمدتاً بسته به شرایط اقلیمی وزارتخانه به این موضوع پایبند است به‌عنوان کشت جایگزین توصیه‌شده است به علت محدودیت منابع آبی در خصوص زهکشی متفاوت بوده بخشی از این عملیات زهکشی است بخش عمده احداث آب‌بندها است انتقال آب با لوله تجهیز و نوسازی که در داخل مرز است امکانش است اگر مطالعه نشان داد چند کشتی بودن مفید است انجام می‌شود.

عباسی با تاکید بر اینکه دستاوردهای فاز اول طرح ۵۵۰ هزار هکتاری و اثربخشی فعالیت‌های آب‌وخاک بر کسی پوشیده نیست، گفت: هرکدام جداگانه اثربخشی غیرقابل‌انکاری دارند که اثبات‌شده است سامانه‌های نوین حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد در مصرف آب و ارتقاء بهره‌وری آب مؤثر بوده و افزایش تولید دارد، همچنن  زهکشی اراضی گلستان در سیل سال ۹۸ مؤثر بوده در کاهش خسارات سیل شور و کم حاصلخیز است و کمتر از یک‌تن عملکرد دارند.

خرید بیش از 1میلیون تن گندم در خوزستان

در همه اراضی تجهیز و نوسازی بوده در افزایش تولید امنیت غذایی و مؤثر است همچنین در استان راستای مهاجرت معکوس مؤثر بوده در خوزستان بیش از یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار تن گندم خرید شده و تحویل سیلوها شده این مرحله فاز اول طرح ۵۵۰ هزار هکتاری است.

وی در پایان گفت: برنج در کشت قراردادی اولویت اول است برای کشت دوم هم در اولویت است عملکرد دانش و به کشت اول کمتر است اما اولویت وزارتخانه این است